بنام خداوند بخشنده و بخشایشگر
In the name of Allah, the Beneficent, the Merciful.
الم 1
الم‌
Alif Lam Mim.
أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ 2
آيا مردم گمان کردند همين که بگويند: «ايمان آورديم»، به حال خود رها مي‌شوند و آزمايش نخواهند شد؟!
Do men think that they will be left alone on saying, We believe, and not be tried?
وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكاذِبِينَ 3
ما کساني را که پيش از آنان بودند آزموديم (و اينها را نيز امتحان مي‌کنيم)؛ بايد علم خدا درباره کساني که راست مي‌گويند و کساني که دروغ مي‌گويند تحقق يابد!
And certainly We tried those before them, so Allah will certainly know those who are true and He will certainly know the liars.
أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ أَنْ يَسْبِقُونا ساءَ ما يَحْكُمُونَ 4
آيا کساني که اعمال بد انجام مي‌دهند گمان کردند بر قدرت ما چيره خواهند شد؟! چه بد داوري مي‌کنند!
Or do they who work evil think that they will escape Us? Evil is it that they judge!
مَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ 5
کسي که اميد به لقاء الله (و رستاخيز) دارد (بايد در اطاعت فرمان او بکوشد!) زيرا سرآمدي را که خدا تعيين کرده فرامي‌رسد؛ و او شنوا و داناست!
Whoever hopes to meet Allah, the term appointed by Allah will then most surely come; and He is the Hearing, the Knowing.
وَ مَنْ جاهَدَ فَإِنَّما يُجاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعالَمِينَ 6
کسي که جهاد و تلاش کند، براي خود جهاد مي‌کند؛ چرا که خداوند از همه جهانيان بي نياز است.
And whoever strives hard, he strives only for his own soul; most surely Allah is Self-sufficient, above (need of) the worlds.
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كانُوا يَعْمَلُونَ 7
و کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام دادند، گناهان آنان را مي‌پوشانيم (و مي‌بخشيم) و آنان را به بهترين اعمالي که انجام مي‌دادند پاداش مي‌دهيم.
And (as for) those who believe and do good, We will most certainly do away with their evil deeds and We will most certainly reward them the best of what they did.
وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداكَ لِتُشْرِكَ بِي ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 8
ما به انسان توصيه کرديم که به پدر و مادرش نيکي کند، و اگر آن دو (مشرک باشند و) تلاش کنند که براي من همتايي قائل شوي که به آن علم نداري، از آنها پيروي مکن! بازگشت شما به سوي من است، و شما را از آنچه انجام مي‌داديد با خبر خواهم ساخت!
And We have enjoined on man goodness to his parents, and if they contend with you that you should associate (others) with Me, of which you have no knowledge, do not obey them, to Me is your return, so I will inform you of what you did.
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِحِينَ 9
و کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام دادند، آنها را در زمره صالحان وارد خواهيم کرد!
And (as for) those who believe and do good, We will most surely cause them to enter among the good.
وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ وَ لَئِنْ جاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَ وَ لَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِما فِي صُدُورِ الْعالَمِينَ 10
و از مردم کساني هستند که مي‌گويند: «به خدا ايمان آورده‌ايم!» اما هنگامي که در راه خدا شکنجه و آزار مي‌بينند، آزار مردم را همچون عذاب الهي مي‌شمارند (و از آن سخت وحشت مي‌کنند)؛ ولي هنگامي که پيروزي از سوي پروردگارت (براي شما) بيايد، مي‌گويند: «ما هم با شما بوديم (و در اين پيروزي شريکيم)»!! آيا خداوند به آنچه در سينه‌هاي جهانيان است آگاه‌تر نيست؟!
And among men is he who says: We believe in Allah; but when he is persecuted in (the way of) Allah he thinks the persecution of men to be as the chastisement of Allah; and if there come assistance from your Lord, they would most certainly say: Surely we were with you. What! is not Allah the best knower of what is in the breasts of mankind.
وَ لَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْمُنافِقِينَ 11
مسلما خداوند مؤمنان را مي‌شناسد، و به يقين منافقان را (نيز) مي‌شناسد.
And most certainly Allah will know those who believe and most certainly He will know the hypocrites.
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنا وَ لْنَحْمِلْ خَطاياكُمْ وَ ما هُمْ بِحامِلِينَ مِنْ خَطاياهُمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ 12
و کافران به مؤمنان گفتند: «شما از راه ما پيروي کنيد، (و اگر گناهي دارد) ما گناهانتان را بر عهده خواهيم گرفت!» آنان هرگز چيزي از گناهان اينها را بر دوش نخواهند گرفت؛ آنان به يقين دروغگو هستند!
And those who disbelieve say to those who believe: Follow our path and we will bear your wrongs. And never shall they be the bearers of any of their wrongs; most surely they are liars.
وَ لَيَحْمِلُنَّ أَثْقالَهُمْ وَ أَثْقالاً مَعَ أَثْقالِهِمْ وَ لَيُسْئَلُنَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ عَمَّا كانُوا يَفْتَرُونَ 13
آنها بار سنگين (گناهان) خويش را بر دوش مي‌کشند، و (همچنين) بارهاي سنگين ديگري را اضافه بر بارهاي سنگين خود؛ و روز قيامت به يقين از تهمتهائي که مي‌بستند سؤال خواهند شد!
And most certainly they shall carry their own burdens, and other burdens with their own burdens, and most certainly they shall be questioned on the resurrection day as to what they forged.
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلاَّ خَمْسِينَ عاماً فَأَخَذَهُمُ الطُّوفانُ وَ هُمْ ظالِمُونَ 14
و ما نوح را بسوي قومش فرستاديم؛ و او را در ميان آنان هزار سال مگر پنجاه سال، درنگ کرد؛ اما سرانجام طوفان و سيلاب آنان را فراگرفت در حالي که ظالم بودند.
And certainly We sent Nuh to his people, so he remained among them a thousand years save fifty years. And the deluge overtook them, while they were unjust.
فَأَنْجَيْناهُ وَ أَصْحابَ السَّفِينَةِ وَ جَعَلْناها آيَةً لِلْعالَمِينَ 15
ما او و سرنشينان کشتي را رهايي بخشيديم، و آن را آيتي براي جهانيان قرار داديم!
So We delivered him and the inmates of the ark, and made it a sign to the nations.
وَ إِبْراهِيمَ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اتَّقُوهُ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ 16
ما ابراهيم را (نيز) فرستاديم، هنگامي که به قومش گفت: «خدا را پرستش کنيد و از (عذاب) او بپرهيزيد که اين براي شما بهتر است اگر بدانيد!
And (We sent) Ibrahim, when he said to his people: Serve Allah and be careful of (your duty to) Him; this is best for you, if you did but know:
إِنَّما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثاناً وَ تَخْلُقُونَ إِفْكاً إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقاً فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَ اعْبُدُوهُ وَ اشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ 17
شما غير از خدا فقط بتهايي (از سنگ و چوب) را مي‌پرستيد و دروغي به هم مي‌بافيد؛ آنهايي را که غير از خدا پرستش مي‌کنيد، مالک هيچ رزقي براي شما نيستند؛ روزي را تنها نزد خدا بطلبيد و او را پرستش کنيد و شکر او را بجا آوريد که بسوي او بازگشت داده مي‌شويد!
You only worship idols besides Allah and you create a lie surely they whom you serve besides Allah do not control for you any sustenance, therefore seek the sustenance from Allah and serve Him and be grateful to Him; to Him you shall be brought back.
وَ إِنْ تُكَذِّبُوا فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبِينُ 18
اگر شما (مرا) تکذيب کنيد (جاي تعجب نيست)، امتهايي پيش از شما نيز (پيامبرانشان را) تکذيب کردند؛ وظيفه فرستاده (خدا) جز ابلاغ آشکار نيست».
And if you reject (the truth), nations before you did indeed reject (the truth); and nothing is incumbent on the apostle but a plain delivering (of the message).
أَ وَ لَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ 19
آيا آنان نديدند چگونه خداوند آفرينش را آغاز مي‌کند، سپس بازمي‌گرداند؟! اين کار براي خدا آسان است!
What! do they not consider how Allah originates the creation, then reproduces it? Surely that is easy to Allah.
قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ 20
بگو: «در زمين بگرديد و بنگريد خداوند چگونه آفرينش را آغاز کرده است؟ سپس خداوند (به همين‌گونه) جهان آخرت را ايجاد مي‌کند؛ يقينا خدا بر هر چيز توانا است!
Say: Travel in the earth and see how He makes the first creation, then Allah creates the latter creation; surely Allah has power over all things.
يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ يَرْحَمُ مَنْ يَشاءُ وَ إِلَيْهِ تُقْلَبُونَ 21
هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) مجازات مي‌کند، و هر کس را بخواهد مورد رحمت قرارمي‌دهد؛ و شما را به سوي او بازمي‌گردانند.
He punishes whom He pleases and has mercy on whom He pleases, and to Him you shall be turned back.
وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ 22
شما هرگز نمي‌توانيد بر اراده خدا چيره شويد و از حوزه قدرت او در زمين و آسمان بگريزيد؛ و براي شما جز خدا، ولي و ياوري نيست!»
And you shall not escape in the earth nor in the heaven, and you have neither a protector nor a helper besides Allah.
وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ لِقائِهِ أُولئِكَ يَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِي وَ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ 23
کساني که به آيات خدا و ديدار او کافر شدند، از رحمت من مأيوسند؛ و براي آنها عذاب دردناکي است!
And (as to) those who disbelieve in the communications of Allah and His meeting, they have despaired of My mercy, and these it is that shall have a painful punishment.
فَما كانَ جَوابَ قَوْمِهِ إِلاَّ أَنْ قالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ 24
اما جواب قوم او [= ابراهيم‌] جز اين نبود که گفتند: «او را بکشيد يا بسوزانيد!» ولي خداوند او را از آتش رهايي بخشيد؛ در اين ماجرا نشانه‌هايي است براي کساني که ايمان مي‌آورند.
So naught was the answer of his people except that they said: Slay him or burn him; then Allah delivered him from the fire; most surely there are signs in this for a people who believe.
وَ قالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثاناً مَوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا ثُمَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُمْ بِبَعْضٍ وَ يَلْعَنُ بَعْضُكُمْ بَعْضاً وَ مَأْواكُمُ النَّارُ وَ ما لَكُمْ مِنْ ناصِرِينَ 25
(ابراهيم) گفت: «شما غير از خدا بتهايي براي خود انتخاب کرده‌ايد که مايه دوستي و محبت ميان شما در زندگي دنيا باشد؛ سپس روز قيامت از يکديگر بيزاري مي‌جوييد و يکديگر را لعن مي‌کنيد؛ و جايگاه (همه) شما آتش است و هيچ يار و ياوري براي شما نخواهد بود!»
And he said: You have only taken for yourselves idols besides Allah by way of friendship between you in this world's life, then on the resurrection day some of you shall deny others, and some of you shall curse others, and your abode is the fire, and you shall not have any helpers.
فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَ قالَ إِنِّي مُهاجِرٌ إِلى رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ 26
و لوط به او [= ابراهيم‌] ايمان آورد، و (ابراهيم) گفت: «من بسوي پروردگارم هجرت مي‌کنم که او صاحب قدرت و حکيم است!»
And Lut believed in Him, and he said: I am fleeing to my Lord, surely He is the Mighty, the Wise.
وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ جَعَلْنا فِي ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَ الْكِتابَ وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ 27
و (در اواخر عمر،) اسحاق و يعقوب را به او بخشيديم و نبوت و کتاب آسماني را در دودمانش قرار داديم و پاداش او را در دنيا داديم و او در آخرت از صالحان است!
And We granted him Ishaq and Yaqoub, and caused the prophethood and the book to remain in his seed, and We gave him his reward in this world, and in the hereafter he will most surely be among the good.
وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ 28
و لوط را فرستاديم هنگامي که به قوم خود گفت: «شما عمل بسيار زشتي انجام مي‌دهيد که هيچ يک از مردم جهان پيش از شما آن را انجام نداده است!
And (We sent) Lut when he said to his people: Most surely you are guilty of an indecency which none of the nations has ever done before you;
أَ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ وَ تَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَ تَأْتُونَ فِي نادِيكُمُ الْمُنْكَرَ فَما كانَ جَوابَ قَوْمِهِ إِلاَّ أَنْ قالُوا ائْتِنا بِعَذابِ اللَّهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ 29
آيا شما به سراغ مردان مي‌رويد و راه (تداوم نسل انسان) را قطع مي‌کنيد و در مجلستان اعمال ناپسند انجام مي‌دهيد؟! «اما پاسخ قومش جز اين نبود که گفتند:» اگر راست مي‌گويي عذاب الهي را براي ما بياور!
What! do you come to the males and commit robbery on the highway, and you commit evil deeds in your assemblies? But nothing was the answer of his people except that they said: Bring on us Allah's punishment, if you are one of the truthful.
قالَ رَبِّ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ 30
(لوط) عرض کرد: «پروردگارا! مرا در برابر اين قوم تبهکار ياري فرما!»
He said: My Lord! help me against the mischievous people.
وَ لَمَّا جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهِيمَ بِالْبُشْرى قالُوا إِنَّا مُهْلِكُوا أَهْلِ هذِهِ الْقَرْيَةِ إِنَّ أَهْلَها كانُوا ظالِمِينَ 31
و هنگامي که فرستادگان ما (از فرشتگان) بشارت (تولد فرزند) براي ابراهيم آوردند، گفتند: «ما اهل اين شهر و آبادي را [و به شهرهاي قوم لوط اشاره کردند] هلاک خواهيم کرد، چرا که اهل آن ستمگرند!»
And when Our apostles came to Ibrahim with the good news, they said: Surely we are going to destroy the people of this town, for its people are unjust.
قالَ إِنَّ فِيها لُوطاً قالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِيها لَنُنَجِّيَنَّهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ 32
(ابراهيم) گفت: «در اين آبادي لوط است!» گفتند: «ما به کساني که در آن هستند آگاهتريم! او و خانواده‌اش را نجات مي‌دهيم؛ جز همسرش که در ميان قوم (گنهکار) باقي خواهد ماند.»
He said: Surely in it is Lut. They said: We know well who is in it; we shall certainly deliver him and his followers, except his wife; she shall be of those who remain behind.
وَ لَمَّا أَنْ جاءَتْ رُسُلُنا لُوطاً سِي‏ءَ بِهِمْ وَ ضاقَ بِهِمْ ذَرْعاً وَ قالُوا لا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهْلَكَ إِلاَّ امْرَأَتَكَ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ 33
هنگامي که فرستادگان ما نزد لوط آمدند، از ديدن آنها بدحال و دلتنگ شد؛ گفتند: «نترس و غمگين مباش، ما تو و خانواده‌ات را نجات خواهيم داد، جز همسرت که در ميان قوم باقي مي‌ماند.
And when Our apostles came to Lut he was grieved on account of them, and he felt powerless (to protect) them; and they said: Fear not, nor grieve; surely we will deliver you and your followers, except your wife; she shall be of those who remain behind.
إِنَّا مُنْزِلُونَ عَلى أَهْلِ هذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزاً مِنَ السَّماءِ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ 34
ما بر اهل اين شهر و آبادي به خاطر گناهانشان، عذابي از آسمان فرو خواهيم ريخت!»
Surely We will cause to come down upon the people of this town a punishment from heaven, because they transgressed.
وَ لَقَدْ تَرَكْنا مِنْها آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ 35
و از اين آبادي نشانه روشني (و درس عبرتي) براي کساني که مي‌انديشند باقي گذارديم!
And certainly We have left a clear sign of it for a people who understand.
وَ إِلى مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً فَقالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ ارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ لا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ 36
و ما بسوي «مدين»، برادرشان «شعيب» را فرستاديم؛ گفت: «اي قوم من! خدا را بپرستيد، و به روز بازپسين اميدوار باشيد، و در زمين فساد نکنيد!»
And to Madyan (We sent) their brother Shuaib, so he said: O my people! serve Allah and fear the latter day and do not act corruptly in the land, making mischief.
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دارِهِمْ جاثِمِينَ 37
(ولي) آنها او را تکذيب کردند، و به اين سبب زلزله آنان را فراگرفت، و بامدادان در خانه‌هاي خود به رو در افتاده و مرده بودند!
But they rejected him, so a severe earthquake overtook them, and they became motionless bodies in their abode.
وَ عاداً وَ ثَمُودَ وَ قَدْ تَبَيَّنَ لَكُمْ مِنْ مَساكِنِهِمْ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَ كانُوا مُسْتَبْصِرِينَ 38
ما طايفه «عاد» و «ثمود» را نيز (هلاک کرديم)، و مساکن (ويران شده) آنان براي شما آشکار است؛ شيطان اعمالشان را براي آنان آراسته بود، از اين رو آنان را از راه (خدا) بازداشت در حالي که بينا بودند.
And (We destroyed) Ad and Samood, and from their dwellings (this) is apparent to you indeed; and the Shaitan made their deeds fair-seeming to them, so he kept them back from the path, though they were endowed with intelligence and skill,
وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ما كانُوا سابِقِينَ 39
و «قارون» و «فرعون» و «هامان» را نيز هلاک کرديم؛ موسي با دلايل روشن به سراغشان آمد، اما آنان در زمين برتري جويي کردند، ولي نتوانستند بر خدا پيشي گيرند!
And (We destroyed) Qaroun and Firon and Haman; and certainly Musa came to them with clear arguments, but they behaved haughtily in the land; yet they could not outstrip (Us).
فَكُلاًّ أَخَذْنا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِ حاصِباً وَ مِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَ مِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنا بِهِ الْأَرْضَ وَ مِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنا وَ ما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ 40
ما هر يک از آنان را به گناهانشان گرفتيم، بر بعضي از آنها طوفاني از سنگريزه فرستاديم، و بعضي از آنان را صيحه آسماني فروگرفت، و بعضي ديگر را در زمين فرو برديم، و بعضي را غرق کرديم؛ خداوند هرگز به آنها ستم نکرد، ولي آنها خودشان بر خود ستم مي‌کردند!
So each We punished for his sin; of them was he on whom We sent down a violent storm, and of them was he whom the rumbling overtook, and of them was he whom We made to be swallowed up by the earth, and of them was he whom We drowned; and it did not beseem Allah that He should be unjust to them, but they were unjust to their own souls.
مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ 41
مثل کساني که غير از خدا را اولياي خود برگزيدند، مثل عنکبوت است که خانه‌اي براي خود انتخاب کرده؛ در حالي که سست‌ترين خانه‌هاي خانه عنکبوت است اگر مي‌دانستند!
The parable of those who take guardians besides Allah is as the parable of the spider that makes for itself a house; and most surely the frailest of the houses is the spider's house did they but know.
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‏ءٍ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ 42
خداوند آنچه را غير از او مي‌خوانند مي‌داند، و او شکست‌ناپذير و حکيم است.
Surely Allah knows whatever thing they call upon besides Him; and He is the Mighty, the Wise.
وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ وَ ما يَعْقِلُها إِلاَّ الْعالِمُونَ 43
اينها مثالهايي است که ما براي مردم مي‌زنيم، و جز دانايان آن را درک نمي‌کنند.
And (as for) these examples, We set them forth for men, and none understand them but the learned.
خَلَقَ اللَّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ 44
خداوند، آسمانها و زمين را بحق آفريد؛ و در اين آيتي است براي مؤمنان.
Allah created the heavens and the earth with truth; most surely there is a sign in this for the believers.
اتْلُ ما أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ 45
آنچه را از کتاب (آسماني) به تو وحي شده تلاوت کن، و نماز را برپا دار، که نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمي‌دارد، و ياد خدا بزرگتر است؛ و خداوند مي‌داند شما چه کارهايي انجام مي‌دهيد!
Recite that which has been revealed to you of the Book and keep up prayer; surely prayer keeps (one) away from indecency and evil, and certainly the remembrance of Allah is the greatest, and Allah knows what you do.
وَ لا تُجادِلُوا أَهْلَ الْكِتابِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلاَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَ قُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ إِلهُنا وَ إِلهُكُمْ واحِدٌ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ 46
با اهل کتاب جز به روشي که از همه نيکوتر است مجادله نکنيد، مگر کساني از آنان که ستم کردند؛ و (به آنها) بگوييد: «ما به تمام آنچه از سوي خدا بر ما و شما نازل شده ايمان آورده‌ايم، و معبود ما و شما يکي است، و ما در برابر او تسليم هستيم!»
And do not dispute with the followers of the Book except by what is best, except those of them who act unjustly, and say: We believe in that which has been revealed to us and revealed to you, and our Allah and your Allah is One, and to Him do we submit.
وَ كَذلِكَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ فَالَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مِنْ هؤُلاءِ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ وَ ما يَجْحَدُ بِآياتِنا إِلاَّ الْكافِرُونَ 47
و اين گونه، کتاب [= قرآن‌] را بر تو نازل کرديم، کساني که کتاب (آسماني)به آنها داده‌ايم به اين کتاب ايمان مي‌آورند؛ و بعضي از اين گروه [= مشرکان‌] نيز به آن مؤمن مي‌شوند؛ و آيات ما را جز کافران انکار نمي‌کنند.
And thus have We revealed the Book to you. So those whom We have given the Book believe in it, and of these there are those who believe in it, and none deny Our communications except the unbelievers.
وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذاً لاَرْتابَ الْمُبْطِلُونَ 48
تو هرگز پيش از اين کتابي نمي‌خواندي، و با دست خود چيزي نمي‌نوشتي، مبادا کساني که در صدد (تکذيب و) ابطال سخنان تو هستند، شک و ترديد کنند!
And you did not recite before it any book, nor did you transcribe one with your right hand, for then could those who say untrue things have doubted.
بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ ما يَجْحَدُ بِآياتِنا إِلاَّ الظَّالِمُونَ 49
ولي اين آيات روشني است که در سينه دانشوران جاي دارد؛ و آيات ما را جز ستمگران انکار نمي‌کنند!
Nay! these are clear communications in the breasts of those who are granted knowledge; and none deny Our communications except the unjust.
وَ قالُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آياتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ إِنَّما أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ 50
گفتند: «چرا معجزاتي از سوي پروردگارش بر او نازل نشده؟!» بگو: «معجزات همه نزد خداست (و به فرمان او نازل مي‌شود، نه به ميل من و شما)؛ من تنها بيم دهنده‌اي آشکارم!
And they say: Why are not signs sent down upon him from his Lord? Say: The signs are only with Allah, and I am only a plain warner.
أَ وَ لَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ يُتْلى عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَرَحْمَةً وَ ذِكْرى لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ 51
آيا براي آنان کافي نيست که اين کتاب را بر تو نازل کرديم که پيوسته بر آنها تلاوت مي‌شود؟! در اين، رحمت و تذکري است براي کساني که ايمان مي‌آورند (و اين معجزه بسيار واضحي است).
Is it not enough for them that We have revealed to you the Book which is recited to them? Most surely there is mercy in this and a reminder for a people who believe.
قُلْ كَفى بِاللَّهِ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ شَهِيداً يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْباطِلِ وَ كَفَرُوا بِاللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ 52
بگو: «همين بس که خدا ميان من و شما گواه است؛ آنچه را در آسمانها و زمين است مي‌داند؛ و کساني که به باطل ايمان آوردند و به خدا کافر شدند زيانکاران واقعي هستند!
Say: Allah is sufficient as a witness between me and you; He knows what is in the heavens and the earth. And (as for) those who believe in the falsehood and disbelieve in Allah, these it is that are the losers.
وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ الْعَذابُ وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ 53
آنان با شتاب از تو عذاب را مي‌طلبند؛ و اگر موعد مقرري تعيين نشده بود، عذاب (الهي) به سراغ آنان مي‌آمد؛ و سرانجام اين عذاب بطور ناگهاني بر آنها نازل مي‌شود در حالي که نمي‌دانند (و غافلند).
And they ask you to hasten on the chastisement; and had not a term been appointed, the chastisement would certainly have come to them; and most certainly it will come to them all of a sudden while they will not perceive.
يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ 54
آنان با عجله از تو عذاب مي‌طلبند، در حالي که جهنم به کافران احاطه دارد!
They ask you to hasten on the chastisement, and most surely hell encompasses the unbelievers;
يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 55
آن روز که عذاب (الهي) آنها را از بالاي سر و پايين پايشان فرامي‌گيرد و به آنها مي‌گويد: «بچشيد آنچه را عمل مي‌کرديد» (روز سخت و دردناکي براي آنهاست!)
On the day when the chastisement shall cover them from above them, and from beneath their feet; and He shall say: Taste what you did.
يا عِبادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِي واسِعَةٌ فَإِيَّايَ فَاعْبُدُونِ 56
اي بندگان من که ايمان آورده‌ايد! زمين من وسيع است، پس تنها مرا بپرستيد (و در برابر فشارهاي دشمنان تسليم نشويد)!
O My servants who believe! surely My earth is vast, therefore Me alone should you serve.
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ 57
هر انساني مرگ را مي‌چشد، سپس شما را بسوي ما بازمي‌گردانند.
Every soul must taste of death, then to Us you shall be brought back.
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفاً تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ 58
و کساني که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام دادند، آنان را در غرفه‌هايي از بهشت جاي مي‌دهيم که نهرها در زير آن جاري است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ چه خوب است پاداش عمل‌کنندگان!
And (as for) those who believe and do good, We will certainly give them abode in the high places in gardens beneath which rivers flow, abiding therein; how good the reward of the workers:
الَّذِينَ صَبَرُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ 59
همانها که (در برابر مشکلات) صبر (و استقامت) کردند و بر پروردگارشان توکل مي‌کنند.
Those who are patient, and on their Lord do they rely.
وَ كَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ يَرْزُقُها وَ إِيَّاكُمْ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ 60
چه بسا جنبنده‌اي که قدرت حمل روزي خود را ندارد، خداوند او و شما را روزي مي‌دهد؛ و او شنوا و داناست.
And how many a living creature that does not carry its sustenance: Allah sustains it and yourselves; and He is the Hearing, the Knowing.
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى يُؤْفَكُونَ 61
و هر گاه از آنان بپرسي: «چه کسي آسمانها و زمين را آفريده، و خورشيد و ماه را مسخر کرده است؟» مي‌گويند: «الله»! پس با اين حال چگونه آنان را (از عبادت خدا) منحرف مي‌سازند؟!
And if you ask them, Who created the heavens and the earth and made the sun and the moon subservient, they will certainly say, Allah. Whence are they then turned away?
اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ يَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ 62
خداوند روزي را براي هر کس از بندگانش بخواهد گسترده مي‌کند، و براي هر کس بخواهد محدود مي‌سازد؛ خداوند به همه چيز داناست!
Allah makes abundant the means of subsistence for whom He pleases of His servants, and straitens them for whom (He pleases) surely Allah is Cognizant of all things.
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِها لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ 63
و اگر از آنان بپرسي: «چه کسي از آسمان آبي فرستاد و بوسيله آن زمين را پس از مردنش زنده کرد؟ مي‌گويند: «الله»! بگو: «حمد و ستايش مخصوص خداست!»اما بيشتر آنها نمي‌دانند.
And if you ask them Who is it that sends down water from the clouds, then gives life to the earth with it after its death, they will certainly say, Allah. Say: All praise is due to Allah. Nay, most of them do not understand.
وَ ما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ 64
اين زندگي دنيا چيزي جز سرگرمي و بازي نيست؛ و زندگي واقعي سراي آخرت است، اگر مي‌دانستند!
And this life of the world is nothing but a sport and a play; and as for the next abode, that most surely is the life-- did they but know!
فَإِذا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذا هُمْ يُشْرِكُونَ 65
هنگامي که بر سوار بر کشتي شوند، خدا را با اخلاص مي‌خوانند (و غير او را فراموش مي‌کنند)؛ اما هنگامي که خدا آنان را به خشکي رساند و نجات داد، باز مشرک مي‌شوند!
So when they ride in the ships they call upon Allah, being sincerely obedient to Him, but when He brings them safe to the land, lo! they associate others (with Him);
لِيَكْفُرُوا بِما آتَيْناهُمْ وَ لِيَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ 66
(بگذار) آنچه را (از آيات) به آنها داده‌ايم انکار کنند و از لذات زودگذر زندگي بهره گيرند؛ اما بزودي خواهند فهميد!
Thus they become ungrateful for what We have given them, so that they may enjoy; but they shall soon know.
أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنا حَرَماً آمِناً وَ يُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ أَ فَبِالْباطِلِ يُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَةِ اللَّهِ يَكْفُرُونَ 67
آيا نديدند که ما حرم امني (براي آنها) قرار داديم در حالي که مردم را در اطراف آنان (در بيرون اين حرم) مي‌ربايند؟! آيا به باطل ايمان مي‌آورند و نعمت خدا را کفران مي‌کنند؟!
Do they not see that We have made a sacred territory secure, while men are carried off by force from around them? Will they still believe in the falsehood and disbelieve in the favour of Allah?
وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْكافِرِينَ 68
چه کسي ستمکارتر از آن کس است که بر خدا دروغ بسته يا حق را پس از آنکه به سراغش آمده تکذيب نمايد؟! آيا جايگاه کافران در دوزخ نيست؟!
And who is more unjust than one who forges a lie against Allah, or gives the lie to the truth when it has come to him? Will not in hell be the abode of the unbelievers?
وَ الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ 69
و آنها که در راه ما (با خلوص نيت) جهاد کنند، قطعا به راه‌هاي خود، هدايتشان خواهيم کرد؛ و خداوند با نيکوکاران است.
And (as for) those who strive hard for Us, We will most certainly guide them in Our ways; and Allah is most surely with the doers of good.