بنام خداوند بخشنده و بخشایشگر
In the name of Allah, the Beneficent, the Merciful.
أَتى أَمْرُ اللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ 1
فرمان خدا (براي مجازات مشرکان و مجرمان،) فرا رسيده است؛ براي آن عجله نکنيد! منزه و برتر است خداوند از آنچه همتاي او قرارمي‌دهند!
Allah's commandment has come, therefore do not desire to hasten it; glory be to Him, and highly exalted be He above what they associate (with Him).
يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلى مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاتَّقُونِ 2
فرشتگان را با روح (الهي) بفرمانش بر هر کس از بندگانش بخواهد نازل مي‌کند؛ (و به آنها دستور مي‌دهد) که مردم را انذار کنيد؛ (و بگوييد:) معبودي جز من نيست؛ از (مخالفت دستور) من، بپرهيزيد!
He sends down the angels with the inspiration by His commandment on whom He pleases of His servants, saying: Give the warning that there is no god but Me, therefore be careful (of your duty) to Me.
خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ 3
آسمانها و زمين را بحق آفريد؛ او برتر است از اينکه همتايي براي او قرار مي‌دهند!
He created the heavens and the earth with the truth, highly exalted be He above what they associate (with Him).
خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ 4
انسان را از نطفه بي‌ارزشي آفريد؛ و سرانجام (او موجودي فصيح، و) مدافع آشکار از خويشتن گرديد!
He created man from a small seed and lo! he is an open contender.
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْ‏ءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ 5
و چهارپايان را آفريد؛ در حالي که در آنها، براي شما وسيله پوشش، و منافع ديگري است؛ و از گوشت آنها مي‌خوريد!
And He created the cattle for you; you have in them warm clothing and (many) advantages, and of them do you eat.
وَ لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ 6
و در آنها براي شما زينت و شکوه است به هنگامي که آنها را به استراحتگاهشان بازمي‌گردانيد، و هنگامي که (صبحگاهان) به صحرا مي‌فرستيد!
And there is beauty in them for you when you drive them back (to home), and when you send them forth (to pasture).
وَ تَحْمِلُ أَثْقالَكُمْ إِلى بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ 7
آنها بارهاي سنگين شما را به شهري حمل مي‌کنند که جز با مشقت زياد، به آن نمي‌رسيديد؛ پروردگارتان رؤوف و رحيم است (که اين وسايل حيات را در اختيارتان قرار داده)!
And they carry your heavy loads to regions which you could not reach but with distress of the souls; most surely your Lord is Compassionate, Merciful.
وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوها وَ زِينَةً وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ 8
همچنين اسبها و استرها و الاغها را آفريد؛ تا بر آنها سوار شويد و زينت شما باشد، و چيزهايي مي‌آفريند که نمي‌دانيد.
And (He made) horses and mules and asses that you might ride upon them and as an ornament; and He creates what you do not know.
وَ عَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَ مِنْها جائِرٌ وَ لَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعِينَ 9
و بر خداست که راه راست را (به بندگان) نشان دهد؛ اما بعضي از راه‌ها بيراهه است! و اگر خدا بخواهد، همه شما را (به اجبار) هدايت مي‌کند (؛ولي اجبار سودي ندارد).
And upon Allah it rests to show the right way, and there are some deviating (ways); and if He please He would certainly guide you all aright.
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ 10
او کسي است که از آسمان، آبي فرستاد، که نوشيدن شما از آن است؛ و (همچنين) گياهان و درختاني که حيوانات خود را در آن به چرا مي‌بريد، نيز از آن است.
He it is Who sends down water from the cloud for you; it gives drink, and by it (grow) the trees upon which you pasture.
يُنْبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَ الزَّيْتُونَ وَ النَّخِيلَ وَ الْأَعْنابَ وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ 11
خداوند با آن (آب باران)، براي شما زراعت و زيتون و نخل و انگور، و از همه ميوه‌ها مي‌روياند؛ مسلما در اين، نشانه روشني براي انديشمندان است.
He causes to grow for you thereby herbage, and the olives, and the palm trees, and the grapes, and of all the fruits; most surely there is a sign in this for a people who reflect.
وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ 12
او شب و روز و خورشيد و ماه را مسخر شما ساخت؛ و ستارگان نيز به فرمان او مسخر شمايند؛ در اين، نشانه‌هايي است (از عظمت خدا،) براي گروهي که عقل خود را به کار مي‌گيرند!
And He has made subservient for you the night and the day and the sun and the moon, and the stars are made subservient by His commandment; most surely there are signs in this for a people who ponder;
وَ ما ذَرَأَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ 13
(علاوه بر اين،) مخلوقاتي را که در زمين به رنگهاي گوناگون آفريده نيز مسخر (فرمان شما) ساخت؛ در اين، نشانه روشني است براي گروهي که متذکر مي‌شوند!
And what He has created in the earth of varied hues most surely there is a sign in this for a people who are mindful.
وَ هُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْكَ مَواخِرَ فِيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ 14
او کسي است که دريا را مسخر (شما) ساخت تا از آن، گوشت تازه بخوريد؛ و زيوري براي پوشيدن (مانند مرواريد) از آن استخراج کنيد؛ و کشتيها را مي‌بيني که سينه دريا را مي‌شکافند تا شما (به تجارت پردازيد و) از فضل خدا بهره گيريد؛ شايد شکر نعمتهاي او را بجا آوريد!
And He it is Who has made the sea subservient that you may eat fresh flesh from it and bring forth from it ornaments which you wear, and you see the ships cleaving through it, and that you might seek of His bounty and that you may give thanks.
وَ أَلْقى فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَ أَنْهاراً وَ سُبُلاً لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ 15
و در زمين، کوه‌هاي ثابت و محکمي افکند تا لرزش آن را نسبت به شما بگيرد؛ و نهرها و راه‌هايي ايجاد کرد، تا هدايت شويد.
And He has cast great mountains in the earth lest it might be convulsed with you, and rivers and roads that you may go aright,
وَ عَلاماتٍ وَ بِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ 16
و (نيز) علاماتي قرار داد؛ و (شب هنگام) به وسيله ستارگان هدايت مي‌شوند.
And landmarks; and by the stars they find the right way.
أَ فَمَنْ يَخْلُقُ كَمَنْ لا يَخْلُقُ أَ فَلا تَذَكَّرُونَ 17
آيا کسي که (اين گونه مخلوقات را) مي‌آفريند، همچون کسي است که نمي‌آفريند؟! آيا متذکر نمي‌شويد؟!
Is He then Who creates like him who does not create? Do you not then mind?
وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ 18
و اگر نعمتهاي خدا را بشماريد، هرگز نمي‌توانيد آنها را احصا کنيد؛ خداوند بخشنده و مهربان است!
And if you would count Allah's favors, you will not be able to number them; most surely Allah is Forgiving, Merciful.
وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ 19
خداوند آنچه را پنهان مي‌داريد و آنچه را آشکار مي‌سازيد، مي‌داند.
And Allah knows what you conceal and what you do openly.
وَ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لا يَخْلُقُونَ شَيْئاً وَ هُمْ يُخْلَقُونَ 20
معبودهايي را که غير از خدا مي‌خوانند، چيزي را خلق نمي‌کنند؛ بلکه خودشان هم مخلوقند!
And those whom they call on besides Allah have not created anything while they are themselves created;
أَمْواتٌ غَيْرُ أَحْياءٍ وَ ما يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ 21
آنها مردگاني هستند که هرگز استعداد حيات ندارند؛ و نمي‌دانند (عبادت‌کنندگانشان) در چه زماني محشور مي‌شوند!
Dead (are they), not living, and they know not when they shall be raised.
إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَالَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ قُلُوبُهُمْ مُنْكِرَةٌ وَ هُمْ مُسْتَكْبِرُونَ 22
معبود شما خداوند يگانه است؛ اما کساني که به آخرت ايمان نمي‌آورند، دلهايشان (حق را) انکار مي‌کند و مستکبرند.
Your Allah is one Allah; so (as for) those who do not believe in the hereafter, their hearts are ignorant and they are proud.
لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ 23
قطعا خداوند از آنچه پنهان مي‌دارند و آنچه آشکار مي‌سازند با خبر است؛ او مستکبران را دوست نمي‌دارد!
Truly Allah knows what they hide and what they manifest; surely He does not love the proud.
وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ 24
و هنگامي که به آنها گفته شود: «پروردگار شما چه نازل کرده است؟» مي‌گويند: «اينها (وحي الهي نيست؛) همان افسانه‌هاي دروغين پيشينيان است!»
And when it is said to them, what is it that your Lord has revealed? They say: Stories of the ancients;
لِيَحْمِلُوا أَوْزارَهُمْ كامِلَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ مِنْ أَوْزارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ أَلا ساءَ ما يَزِرُونَ 25
آنها بايد روز قيامت، (هم) بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند؛ و هم سهمي از گناهان کساني که بخاطر جهل، گمراهشان مي‌سازند! بدانيد آنها بار سنگين بدي بر دوش مي‌کشند!
That they may bear their burdens entirely on the day of resurrection and also of the burdens of those whom they lead astray without knowledge; now surely evil is what they bear.
قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيانَهُمْ مِنَ الْقَواعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ أَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ 26
کساني که قبل از ايشان بودند (نيز) از اين توطئه‌ها داشتند؛ ولي خداوند به سراغ شالوده (زندگي) آنها رفت؛ و آن را از اساس ويران کرد؛ و سقف از بالا بر سرشان فرو ريخت؛ و عذاب (الهي) از آن جايي که نمي‌دانستند به سراغشان آمد!
Those before them did indeed devise plans, but Allah demolished their building from the foundations, so the roof fell down on them from above them, and the punishment came to them from whence they did not perceive.
ثُمَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ يُخْزِيهِمْ وَ يَقُولُ أَيْنَ شُرَكائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ 27
سپس روز قيامت خدا آنها را رسوا مي‌سازد؛ و مي‌گويد: «شريکاني که شما براي من ساختيد، و بخاطر آنها با ديگران دشمني مي‌کرديد، کجا هستيد؟!» (در اين هنگام،) کساني که به آنها علم داده شده مي‌گويند: «رسوايي و بدبختي، امروز بر کافران است!»
Then on the resurrection day He will bring them to disgrace and say: Where are the associates you gave Me, for whose sake you became hostile? Those who are given the knowledge will say: Surely the disgrace and the evil are this day upon the unbelievers:
الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ ما كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ بَلى إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 28
همانها که فرشتگان (مرگ) روحشان را مي‌گيرند در حالي که به خود ظلم کرده بودند! در اين موقع آنها تسليم مي‌شوند (و بدروغ مي‌گويند:) ما کار بدي انجام نمي‌داديم! آري، خداوند به آنچه انجام مي‌داديد عالم است!
Those whom the angels cause to die while they are unjust to themselves. Then would they offer submission: We used not to do any evil. Aye! surely Allah knows what you did.
فَادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ 29
(به آنها گفته مي‌شود:) اکنون از درهاي جهنم وارد شويد در حالي که جاودانه در آن خواهيد بود! چه جاي بدي است جايگاه مستکبران!
Therefore enter the gates of hell, to abide therein; so certainly evil is the dwelling place of the proud.
وَ قِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا خَيْراً لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِينَ 30
(ولي هنگامي که) به پرهيزگاران گفته مي‌شد: «پروردگار شما چه چيز نازل کرده است؟» مي‌گفتند: «خير (و سعادت)» (آري،) براي کساني که نيکي کردند، در اين دنيا نيکي است؛ و سراي آخرت از آن هم بهتر است؛ و چه خوب است سراي پرهيزگاران!
And it is said to those who guard (against evil): What is it that your Lord has revealed? They say, Good. For those who do good in this world is good, and certainly the abode of the hereafter is better; and certainly most excellent is the abode of those who guard (against evil);
جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُمْ فِيها ما يَشاؤُنَ كَذلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ 31
باغهايي از بهشت جاويدان است که همگي وارد آن مي‌شوند؛ نهرها از زير درختانش مي‌گذرد؛ هر چه بخواهند در آنجا هست؛ خداوند پرهيزگاران را چنين پاداش مي‌دهد!
The gardens of perpetuity, they shall enter them, rivers flowing beneath them; they shall have in them what they please. Thus does Allah reward those who guard (against evil),
الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلامٌ عَلَيْكُمْ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 32
همانها که فرشتگان (مرگ) روحشان را مي‌گيرند در حالي که پاک و پاکيزه‌اند؛ به آنها مي‌گويند: «سلام بر شما! وارد بهشت شويد به خاطر اعمالي که انجام مي‌داديد!»
Those whom the angels cause to die in a good state, saying: Peace be on you: enter the garden for what you did.
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ كَذلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ 33
آيا آنها انتظاري جز اين دارند که فرشتگان (قبض ارواح) به سراغشان بيايند، يا فرمان پروردگارت (براي مجازاتشان) فرا رسد (آنگاه توبه کنند؟! ولي توبه آنها در آن زمان بي اثر است! آري،) کساني که پيش از ايشان بودند نيز چنين کردند! خداوند به آنها ستم نکرد؛ ولي آنان به خويشتن ستم مي‌نمودند!
They do not wait aught but that the angels should come to them or that the commandment of your Lord should come to pass. Thus did those before them; and Allah was not unjust to them, but they were unjust to themselves.
فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما عَمِلُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ 34
و سرانجام بديهاي اعمالشان به آنها رسيد؛ و آنچه را (از وعده‌هاي عذاب) استهزا مي‌کردند، بر آنان وارد شد.
So the evil (consequences) of what they did shall afflict them and that which they mocked shall encompass them.
وَ قالَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شاءَ اللَّهُ ما عَبَدْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‏ءٍ نَحْنُ وَ لا آباؤُنا وَ لا حَرَّمْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‏ءٍ كَذلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَهَلْ عَلَى الرُّسُلِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبِينُ 35
مشرکان گفتند: «اگر خدا مي‌خواست، نه ما و نه پدران ما، غير او را پرستش نمي‌کرديم؛ و چيزي را بدون اجازه او حرام نمي‌ساختيم!» (آري،) کساني که پيش از ايشان بودند نيز همين کارها را انجام دادند؛ ولي آيا پيامبران وظيفه‌اي جز ابلاغ آشکار دارند؟!
And they who give associates (to Allah) say: If Allah had pleased, we would not have served anything besides Allah, (neither) we nor our fathers, nor would we have prohibited anything without (order from) Him. Thus did those before them; is then aught incumbent upon the apostles except a plain delivery (of the message)?
وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ 36
ما در هر امتي رسولي برانگيختيم که: «خداي يکتا را بپرستيد؛ و از طاغوت اجتناب کنيد!» خداوند گروهي را هدايت کرد؛ و گروهي ضلالت و گمراهي دامانشان را گرفت؛ پس در روي زمين بگرديد و ببينيد عاقبت تکذيب‌کنندگان چگونه بود!
And certainly We raised in every nation an apostle saying: Serve Allah and shun the Shaitan. So there were some of them whom Allah guided and there were others against whom error was due; therefore travel in the land, then see what was the end of the rejecters.
إِنْ تَحْرِصْ عَلى هُداهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ يُضِلُّ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ 37
هر قدر بر هدايت آنها حريص باشي، (سودي ندارد؛ چرا) که خداوند کسي را که گمراه ساخت، هدايت نمي‌کند؛ و آنها ياوراني نخواهند داشت!
If you desire for their guidance, yet surely Allah does not guide him who leads astray, nor shall they have any helpers.
وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لا يَبْعَثُ اللَّهُ مَنْ يَمُوتُ بَلى وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ 38
آنها سوگندهاي شديد به خدا ياد کردند که: «هرگز خداوند کسي را که مي‌ميرد، برنمي‌انگيزد!» آري، اين وعده قطعي خداست (که همه مردگان را براي جزا بازمي‌گرداند)؛ ولي بيشتر مردم نمي‌دانند!
And they swear by Allah with the most energetic of their oaths: Allah will not raise up him who dies. Yea! it is a promise binding on Him, quite true, but most people do not know;
لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي يَخْتَلِفُونَ فِيهِ وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّهُمْ كانُوا كاذِبِينَ 39
هدف اين است که آنچه را در آن اختلاف داشتند، براي آنها روشن سازد؛ و کساني که منکر شدند، بدانند دروغ مي‌گفتند!
So that He might make manifest to them that about which they differ, and that those who disbelieve might know that they were liars.
إِنَّما قَوْلُنا لِشَيْ‏ءٍ إِذا أَرَدْناهُ أَنْ نَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ 40
(رستاخيز مردگان براي ما مشکل نيست؛ زيرا) وقتي چيزي را اراده مي‌کنيم، فقط به آن مي‌گوييم: «موجود باش!» بلافاصله موجود مي‌شود.
Our word for a thing when We intend it, is only that We say to it, Be, and it is.
وَ الَّذِينَ هاجَرُوا فِي اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ لَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ 41
آنها که پس از ستم ديدن در راه خدا، هجرت کردند، در اين دنيا جايگاه (و مقام) خوبي به آنها مي‌دهيم؛ و پاداش آخرت، از آن هم بزرگتر است اگر مي‌دانستند!
And those who fly for Allah's sake after they are oppressed, We will most certainly give them a good abode in the world, and the reward of the hereafter is certainly much greater, did they but know;
الَّذِينَ صَبَرُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ 42
آنها کساني هستند که صبر و استقامت پيشه کردند، و تنها بر پروردگارشان توکل مي‌کنند.
Those who are patient and on their Lord do they rely.
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ 43
و پيش از تو، جز مرداني که به آنها وحي مي‌کرديم، نفرستاديم! اگر نمي‌دانيد، از آگاهان بپرسيد (تا تعجب نکنيد از اينکه پيامبر اسلام از ميان همين مردان برانگيخته شده است)!
And We did not send before you any but men to whom We sent revelation-- so ask the followers of the Reminder if you do not know--
بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ 44
(از آنها بپرسيد که) از دلايل روشن و کتب (پيامبران پيشين آگاهند!) و ما اين ذکر [= قرآن‌] را بر تو نازل کرديم، تا آنچه به سوي مردم نازل شده است براي آنها روشن سازي؛ و شايد انديشه کنند!
With clear arguments and scriptures; and We have revealed to you the Reminder that you may make clear to men what has been revealed to them, and that haply they may reflect.
أَ فَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئاتِ أَنْ يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ 45
آيا توطئه‌گران از اين ايمن گشتند که ممکن است خدا آنها را در زمين فروبرد، و يا مجازات (الهي)، از آن جا که انتظارش را ندارند، به سراغشان آيد؟!...
Do they then who plan evil (deeds) feel secure (of this) that Allah will not cause the earth to swallow them or that punishment may not overtake them from whence they do not perceive?
أَوْ يَأْخُذَهُمْ فِي تَقَلُّبِهِمْ فَما هُمْ بِمُعْجِزِينَ 46
يا به هنگامي (که براي کسب مال و ثروت افزونتر) در رفت و آمدند، دامانشان را بگيرد در حالي که قادر به فرار نيستند؟!...
Or that He may not seize them in the course of their journeys, then shall they not escape;
أَوْ يَأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ 47
يا بطور تدريجي، با هشدارهاي خوف‌انگيز آنان را گرفتار سازد؟! چرا که پروردگار شما، رؤوف و رحيم است.
Or that He may not seize them by causing them to suffer gradual loss, for your Lord is most surely Compassionate, Merciful.
أَ وَ لَمْ يَرَوْا إِلى ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْ‏ءٍ يَتَفَيَّؤُا ظِلالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمائِلِ سُجَّداً لِلَّهِ وَ هُمْ داخِرُونَ 48
آيا آنها مخلوقات خدا را نديدند که سايه‌هايشان از راست و چپ حرکت دارند، و با خضوع براي خدا سجده مي‌کنند؟!
Do they not consider every thing that Allah has created? Its (very) shadows return from right and left, making obeisance to Allah while they are in utter abasement.
وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مِنْ دابَّةٍ وَ الْمَلائِكَةُ وَ هُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ 49
(نه تنها سايه‌ها، بلکه) تمام آنچه در آسمانها و زمين از جنبندگان وجود دارد، و همچنين فرشتگان، براي خدا سجده مي‌کنند و تکبر نمي‌ورزند.
And whatever creature that is in the heavens and that is in the earth makes obeisance to Allah (only), and the angels (too) and they do not show pride.
يَخافُونَ رَبَّهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ 50
آنها (تنها) از (مخالفت) پروردگارشان، که حاکم بر آنهاست، مي‌ترسند؛ و آنچه را مأموريت دارند انجام مي‌دهند.
They fear their Lord above them and do what they are commanded.
وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذُوا إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ فَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ 51
خداوند فرمان داده: «دو معبود (براي خود) انتخاب نکنيد؛ معبود (شما) همان خداي يگانه است؛ تنها از (کيفر) من بترسيد!»
And Allah has said: Take not two gods, He is only one Allah; so of Me alone should you be afraid.
وَ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَهُ الدِّينُ واصِباً أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ 52
آنچه در آسمانها و زمين است، از آن اوست؛ و دين خالص (نيز) همواره از آن او مي‌باشد؛ آيا از غير او مي‌ترسيد؟!
And whatever is in the heavens and the earth is His, and to Him should obedience be (rendered) constantly; will you then guard against other than (the punishment of) Allah?
وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْئَرُونَ 53
آنچه از نعمتها داريد، همه از سوي خداست! و هنگامي که ناراحتي به شما رسد، فقط او را مي‌خوانيد!
And whatever favor is (bestowed) on you it is from Allah; then when evil afflicts you, to Him do you cry for aid.
ثُمَّ إِذا كَشَفَ الضُّرَّ عَنْكُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْكُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ 54
(اما) هنگامي که ناراحتي و رنج را از شما برطرف مي‌سازد، ناگاه گروهي از شما براي پروردگارشان همتا قائل مي‌شوند.
Yet when He removes the evil from you, lo! a party of you associate others with their Lord;
لِيَكْفُرُوا بِما آتَيْناهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ 55
(بگذار) تا نعمتهايي را که به آنها داده‌ايم کفران کنند! (اکنون) چند روزي (از متاع دنيا) بهره گيريد، اما بزودي خواهيد دانست (سرانجام کارتان به کجا خواهد کشيد)!
So that they be ungrateful for what We have given them; then enjoy yourselves; for soon will you know
وَ يَجْعَلُونَ لِما لا يَعْلَمُونَ نَصِيباً مِمَّا رَزَقْناهُمْ تَاللَّهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ 56
آنان براي بتهايي که هيچ گونه سود و زياني از آنها سراغ ندارند، سهمي از آنچه به آنان روزي داده‌ايم قرارمي‌دهند؛ به خدا سوگند، (در دادگاه قيامت،) از اين افتراها که مي‌بنديد، بازپرسي خواهيد شد!
And they set apart for what they do not know a portion of what We have given them. By Allah, you shall most certainly be questioned about that which you forged.
وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ سُبْحانَهُ وَ لَهُمْ ما يَشْتَهُونَ 57
آنها (در پندار خود،) براي خداوند دختران قرارمي‌دهند؛ -منزه است (از اينکه فرزندي داشته باشد)- ولي براي خودشان، آنچه را ميل دارند قائل مي‌شوند...
And they ascribe daughters to Allah, glory be to Him; and for themselves (they would have) what they desire.
وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ 58
در حالي که هرگاه به يکي از آنها بشارت دهند دختر نصيب تو شده، صورتش (از فراب ناراحتي) سياه مي‌شود؛ و به شدت خشمگين مي‌گردد؛...
And when a daughter is announced to one of them his face becomes black and he is full of wrath.
يَتَوارى مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ أَ يُمْسِكُهُ عَلى هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرابِ أَلا ساءَ ما يَحْكُمُونَ 59
بخاطر بشارت بدي که به او داده شده، از قوم و قبيله خود متواري مي‌گردد؛ (و نمي‌داند) آيا او را با قبول ننگ نگهدارد، يا در خاک پنهانش کند؟! چه بد حکم مي‌کنند!
He hides himself from the people because of the evil of that which is announced to him. Shall he keep it with disgrace or bury it (alive) in the dust? Now surely evil is what they judge.
لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ وَ لِلَّهِ الْمَثَلُ الْأَعْلى وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ 60
براي آنها که به سراي آخرت ايمان ندارند، صفات زشت است؛ و براي خدا، صفات عالي است؛ و او قدرتمند و حکيم است.
For those who do not believe in the hereafter is an evil attribute, and Allah's is the loftiest attribute; and He is the Mighty, the Wise.
وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَكَ عَلَيْها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ 61
و اگر خداوند مردم را بخاطر ظلمشان مجازات مي‌کرد، جنبنده‌اي را بر پشت زمين باقي نمي‌گذارد؛ ولي آنها را تا زمان معيني به تأخير مي‌اندازد. و هنگامي که اجلشان فرا رسد، نه ساعتي تأخير مي‌کنند، و نه ساعتي پيشي مي‌گيرند.
And if Allah had destroyed men for their iniquity, He would not leave on the earth a single creature, but He respites them till an appointed time; so when their doom will come they shall not be able to delay (it) an hour nor can they bring (it) on (before its time).
وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ ما يَكْرَهُونَ وَ تَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنى لا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَ أَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ 62
آنها براي خدا چيزهايي قرارمي‌دهند که خودشان از آن کراهت دارند [= فرزندان دختر]؛ با اين حال زبانشان به دروغ مي‌گويد سرانجام نيکي دارند! از اين رو براي آنان آتش است؛ و آنها از پيشگامان (دوزخ)اند.
And they ascribe to Allah what they (themselves) hate and their tongues relate the lie that they shall have the good; there is no avoiding it that for them is the fire and that they shall be sent before.
تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ 63
به خدا سوگند، به سوي امتهاي پيش از تو پيامبراني فرستاديم؛ اما شيطان اعمالشان را در نظرشان آراست؛ و امروز او ولي و سرپرستشان است؛ و مجازات دردناکي براي آنهاست!
By Allah, most certainly We sent (apostles) to nations before you, but the Shaitan made their deeds fair-seeming to them, so he is their guardian today, and they shall have a painful punishment.
وَ ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ إِلاَّ لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ 64
ما قرآن را بر تو نازل نکرديم مگر براي اينکه آنچه را در آن اختلاف دارند، براي آنها روشن کني؛ و (اين قرآن) مايه هدايت و رحمت است براي قومي که ايمان مي‌آورند!
And We have not revealed to you the Book except that you may make clear to them that about which they differ, and (as) a guidance and a mercy for a people who believe.
وَ اللَّهُ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ 65
خداوند از آسمان، آبي فرستاد؛ و زمين را، پس از آنکه مرده بود، حيات بخشيد! در اين، نشانه روشني است براي جمعيتي که گوش شنوا دارند!
And Allah has sent down water from the cloud and therewith given life to the earth after its death; most surely there is a sign in this for a people who would listen.
وَ إِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهِ مِنْ بَيْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبِينَ 66
و در وجود چهارپايان، براي شما (درسهاي) عبرتي است: از درون شکم آنها، از ميان غذاهاي هضم‌شده و خون، شير خالص و گوارا به شما مي‌نوشانيم!
And most surely there is a lesson for you in the cattle; We give you to drink of what is in their bellies-- from betwixt the feces and the blood-- pure milk, easy and agreeable to swallow for those who drink.
وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخِيلِ وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً وَ رِزْقاً حَسَناً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ 67
و از ميوه‌هاي درختان نخل و انگور، مسکرات (ناپاک) و روزي خوب و پاکيزه مي‌گيريد؛ در اين، نشانه روشني است براي جمعيتي که انديشه مي‌کنند!
And of the fruits of the palms and the grapes-- you obtain from them intoxication and goodly provision; most surely there is a sign in this for a people who ponder.
وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ 68
و پروردگار تو به زنبور عسل «وحي» (و الهام غريزي) نمود که: «از کوه‌ها و درختان و داربستهايي که مردم مي‌سازند، خانه‌هايي برگزين!
And your Lord revealed to the bee saying: Make hives in the mountains and in the trees and in what they build:
ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلاً يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ 69
سپس از تمام ثمرات (و شيره گلها) بخور و راه‌هايي را که پروردگارت براي تو تعيين کرده است، براحتي بپيما! «از درون شکم آنها، نوشيدني با رنگهاي مختلف خارج مي‌شود که در آن، شفا براي مردم است؛ به يقين در اين امر، نشانه روشني است براي جمعيتي که مي‌انديشند.
Then eat of all the fruits and walk in the ways of your Lord submissively. There comes forth from within it a beverage of many colours, in which there is healing for men; most surely there is a sign in this for a people who reflect.
وَ اللَّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّاكُمْ وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ 70
خداوند شما را آفريد؛ سپس شما را مي‌ميراند؛ بعضي از شما به نامطلوب‌ترين سنين بالاي عمر مي‌رسند، تا بعد از علم و آگاهي، چيزي ندانند (و همه چيز را فراموش کنند)؛ خداوند دانا و تواناست!
And Allah has created you, then He causes you to die, and of you is he who is brought back to the worst part of life, so that after having knowledge he does not know anything; surely Allah is Knowing, Powerful.
وَ اللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ فِي الرِّزْقِ فَمَا الَّذِينَ فُضِّلُوا بِرَادِّي رِزْقِهِمْ عَلى ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَواءٌ أَ فَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ 71
خداوند بعضي از شما را بر بعضي ديگر از نظر روزي برتري داد (چرا که استعدادها و تلاشهايتان متفاوت است)! اما آنها که برتري داده شده‌اند، حاضر نيستند از روزي خود به بردگانشان بدهند و همگي در آن مساوي گردند؛ آيا آنان نعمت خدا را انکار مي‌نمايند (که شکر او را ادا نمي‌کنند)؟!
And Allah has made some of you excel others in the means of subsistence, so those who are made to excel do not give away their sustenance to those whom their right hands possess so that they should be equal therein; is it then the favor of Allah which they deny?
وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْواجِكُمْ بَنِينَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ يُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ 72
خداوند براي شما از جنس خودتان همسراني قرار داد؛ و از همسرانتان براي شما فرزندان و نوه‌هايي به وجود آورد؛ و از پاکيزه‌ها به شما روزي داد؛ آيا به باطل ايمان مي‌آورند، و نعمت خدا را انکار مي‌کنند؟!
And Allah has made wives for you from among yourselves, and has given you sons and grandchildren from your wives, and has given you of the good things; is it then in the falsehood that they believe while it is in the favor of Allah that they disbelieve?
وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقاً مِنَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ شَيْئاً وَ لا يَسْتَطِيعُونَ 73
آنها غير از خدا، موجوداتي را مي‌پرستند که هيچ رزقي را براي آنان از آسمانها و زمين در اختيار ندارند؛ و توان اين کار را نيز ندارند.
And they serve besides Allah that which does not control for them any sustenance at all from the heavens and the earth, nor have they any power.
فَلا تَضْرِبُوا لِلَّهِ الْأَمْثالَ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ 74
پس، براي خدا امثال (و شبيه‌ها) قائل نشويد! خدا مي‌داند، و شما نمي‌دانيد.
Therefore do not give likenesses to Allah; surely Allah knows and you do not know.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً عَبْداً مَمْلُوكاً لا يَقْدِرُ عَلى شَيْ‏ءٍ وَ مَنْ رَزَقْناهُ مِنَّا رِزْقاً حَسَناً فَهُوَ يُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَ جَهْراً هَلْ يَسْتَوُونَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ 75
خداوند مثالي زده: برده مملوکي را که قادر بر هيچ چيز نيست؛ و انسان (با ايماني) را که از جانب خود، رزقي نيکو به او بخشيده‌ايم، و او پنهان و آشکار از آنچه خدا به او داده، انفاق مي‌کند؛ آيا اين دو نفر يکسانند؟! شکر مخصوص خداست، ولي اکثر آنها نمي‌دانند!
Allah sets forth a parable: (consider) a slave, the property of another, (who) has no power over anything, and one whom We have granted from Ourselves a goodly sustenance so he spends from it secretly and openly; are the two alike? (All) praise is due to Allah! Nay, most of them do not know.
وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً رَجُلَيْنِ أَحَدُهُما أَبْكَمُ لا يَقْدِرُ عَلى شَيْ‏ءٍ وَ هُوَ كَلٌّ عَلى مَوْلاهُ أَيْنَما يُوَجِّهْهُ لا يَأْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَ مَنْ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ هُوَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ 76
خداوند مثالي (ديگر) زده است: دو نفر را، که يکي از آن دو، گنگ مادرزاد است؛ و قادر بر هيچ کاري نيست؛ و سربار صاحبش مي‌باشد؛ او را در پي هر کاري بفرستد، خوب انجام نمي‌دهد؛ آيا چنين انساني، با کسي که امر به عدل و داد مي‌کند، و بر راهي راست قرار دارد، برابر است؟!
And Allah sets forth a parable of two men; one of them is dumb, not able to do anything, and he is a burden to his master; wherever he sends him, he brings no good; can he be held equal with him who enjoins what is just, and he (himself) is on the right path?
وَ لِلَّهِ غَيْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ 77
غيب آسمانها و زمين، مخصوص خداست (و او همه را مي‌داند)؛ و امر قيامت (بقدري نزديک و آسان است) درست همانند چشم برهم زدن، و يا از آن هم نزديکتر؛ چرا که خدا بر هر چيزي تواناست!
And Allah's is the unseen of the heavens and the earth; and the matter of the hour is but as the twinkling of an eye or it is higher still; surely Allah has power over all things.
وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ 78
و خداوند شما را از شکم مادرانتان خارج نمود در حالي که هيچ چيز نمي‌دانستيد؛ و براي شما، گوش و چشم و عقل قرار داد، تا شکر نعمت او را بجا آوريد!
And Allah has brought you forth from the wombs of your mothers-- you did not know anything-- and He gave you hearing and sight and hearts that you may give thanks.
أَ لَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ما يُمْسِكُهُنَّ إِلاَّ اللَّهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ 79
آيا آنها به پرندگاني که بر فراز آسمانها نگه‌داشته شده، نظر نيفکندند؟ هيچ کس جز خدا آنها را نگاه نمي‌دارد؛ در اين امر، نشانه‌هايي (از عظمت و قدرت خدا) است براي کساني که ايمان مي‌آورند!
Do they not see the birds, constrained in the middle of the sky? None withholds them but Allah; most surely there are signs in this for a people who believe.
وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَناً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعامِ بُيُوتاً تَسْتَخِفُّونَها يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَ يَوْمَ إِقامَتِكُمْ وَ مِنْ أَصْوافِها وَ أَوْبارِها وَ أَشْعارِها أَثاثاً وَ مَتاعاً إِلى حِينٍ 80
و خدا براي شما از خانه‌هايتان محل سکونت (و آرامش) قرار داد؛ و از پوست چهارپايان نيز براي شما خانه‌هايي قرار داد که روز کوچ کردن و روز اقامتتان، به آساني مي‌توانيد آنها را جا به جا کنيد؛ و از پشم و کرک و موي آنها، براي شما اثاث و متاع (و وسايل مختلف زندگي) تا زمان معيني قرار داد.
And Allah has given you a place to abide in your houses, and He has given you tents of the skins of cattle which you find light to carry on the day of your march and on the day of your halting, and of their wool and their fur and their hair (He has given you) household stuff and a provision for a time.
وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلالاً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبالِ أَكْناناً وَ جَعَلَ لَكُمْ سَرابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَ سَرابِيلَ تَقِيكُمْ بَأْسَكُمْ كَذلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ 81
و (نيز) خداوند از آنچه آفريده است سايه‌هايي براي شما قرار داده؛ و از کوه‌ها پناهگاه‌هايي؛ و براي شما پيراهنهايي آفريده، که شما را از گرما (و سرما) حفظ مي‌کند؛ و پيراهنهايي که به هنگام جنگ، حافظ شماست؛ اين گونه نعمتهايش را بر شما کامل مي‌کند، شايد تسليم فرمان او شويد!
And Allah has made for you of what He has created shelters, and He has given you in the mountains places of retreat, and He has given you garments to preserve you from the heat and coats of mail to preserve you in your fighting; even thus does He complete His favor upon you, that haply you may submit.
فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ الْمُبِينُ 82
(با اين همه،) اگر روي برتابند، (نگران مباش؛) تو فقط وظيفه ابلاغ آشکار داري.
But if they turn back, then on you devolves only the clear deliverance (of the message).
يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها وَ أَكْثَرُهُمُ الْكافِرُونَ 83
آنها نعمت خدا را مي‌شناسند؛ سپس آن را انکار مي‌کنند؛ و اکثرشان کافرند!
They recognize the favor of Allah, yet they deny it, and most of them are ungrateful.
وَ يَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً ثُمَّ لا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ 84
(به خاطر بياوريد) روزي را که از هر امتي گواهي بر آنان برمي‌انگيزيم؛ سپس به آنان که کفر ورزيدند، اجازه (سخن گفتن) داده نمي‌شود؛ (بلکه دست و پا و گوش و چشم، حتي پوست تن آنها گواهي مي‌دهند!) و (نيز) اجازه عذرخواهي و تقاضاي عفو به آنان نمي‌دهند!
And on the day when We will raise up a witness out of every nation, then shall no permission be given to those who disbelieve, nor shall they be made to solicit favor.
وَ إِذا رَأَى الَّذِينَ ظَلَمُوا الْعَذابَ فَلا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ 85
و هنگامي که ظالمان عذاب را ببينند، نه به آنها تخفيف داده مي‌شود، و نه مهلت!
And when those who are unjust shall see the chastisement, it shall not be lightened for them, nor shall they be respited.
وَ إِذا رَأَى الَّذِينَ أَشْرَكُوا شُرَكاءَهُمْ قالُوا رَبَّنا هؤُلاءِ شُرَكاؤُنَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُوا مِنْ دُونِكَ فَأَلْقَوْا إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكاذِبُونَ 86
و هنگامي که مشرکان معبودهايي را که همتاي خدا قرار دادند مي‌بينند، مي‌گويند: «پروردگارا! اينها همتاياني هستند که ما به جاي تو، آنها را مي‌خوانديم! «در اين هنگام، معبودان به آنها مي‌گويند: «شما دروغگو هستيد! (شما هواي نفس خود را پرستش مي‌کرديد!)»
And when those who associate (others with Allah) shall see their associate-gods, they shall say: Our Lord, these are our associate-gods on whom we called besides Thee. But they will give them back the reply: Most surely you are liars.
وَ أَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ 87
و در آن روز، همگي (ناگزير) در پيشگاه خدا تسليم مي‌شوند؛ و تمام آنچه را (نسبت به خدا) دروغ مي‌بستند، گم و نابود مي‌شود!
And they shall tender submission to Allah on that day; and what they used to forge shall depart from them.
الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ زِدْناهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ بِما كانُوا يُفْسِدُونَ 88
کساني که کافر شدند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند، بخاطر فسادي که مي‌کردند، عذابي بر عذابشان مي‌افزاييم!
(As for) those who disbelieve and turn away from Allah's way, We will add chastisement to their chastisement because they made mischief.
وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى هؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمِينَ 89
(به ياد آوريد) روزي را که از هر امتي، گواهي از خودشان بر آنها برمي‌انگيزيم؛ و تو را گواه بر آنان قرارمي‌دهيم! و ما اين کتاب را بر تو نازل کرديم که بيانگر همه چيز، و مايه هدايت و رحمت و بشارت براي مسلمانان است!
And on the day when We will raise up in every people a witness against them from among themselves, and bring you as a witness against these-- and We have revealed the Book to you explaining clearly everything, and a guidance and mercy and good news for those who submit.
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِيتاءِ ذِي الْقُرْبى وَ يَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ 90
خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزديکان فرمان مي‌دهد؛ و از فحشا و منکر و ستم، نهي مي‌کند؛ خداوند به شما اندرز مي‌دهد، شايد متذکر شويد!
Surely Allah enjoins the doing of justice and the doing of good (to others) and the giving to the kindred, and He forbids indecency and evil and rebellion; He admonishes you that you may be mindful.
وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلاً إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ 91
و هنگامي که با خدا عهد بستيد، به عهد او وفا کنيد! و سوگندها را بعد از محکم ساختن نشکنيد، در حالي که خدا را کفيل و ضامن بر (سوگند) خود قرار داده‌ايد، به يقين خداوند از آنچه انجام مي‌دهيد، آگاه است!
And fulfill the covenant of Allah when you have made a covenant, and do not break the oaths after making them fast, and you have indeed made Allah a surety for you; surely Allah knows what you do.
وَ لا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً تَتَّخِذُونَ أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ أَنْ تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبى مِنْ أُمَّةٍ إِنَّما يَبْلُوكُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ ما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ 92
همانند آن زن (سبک مغز) نباشيد که پشمهاي تابيده خود را، پس از استحکام،وامي‌تابيد! در حالي که (سوگند و پيمان) خود را وسيله خيانت و فساد قرار مي‌دهيد؛ بخاطر اينکه گروهي، جمعيتشان از گروه ديگر بيشتر است (و کثرت دشمن را بهانه‌اي براي شکستن بيعت با پيامبر مي‌شمريد)! خدا فقط شما را با اين وسيله آزمايش مي‌کند؛ و به يقين روز قيامت، آنچه را در آن اختلاف داشتيد، براي شما روشن مي‌سازد!
And be not like her who unravels her yarn, disintegrating it into pieces after she has spun it strongly. You make your oaths to be means of deceit between you because (one) nation is more numerous than (another) nation. Allah only tries you by this; and He will most certainly make clear to you on the resurrection day that about which you differed.
وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ وَ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 93
و اگر خدا مي‌خواست، همه شما را امت واحدي قرارمي‌داد؛ (و همه را به اجبار وادار به ايمان مي‌کرد؛ اما ايمان اجباري فايده‌اي ندارد!) ولي خدا هر کس را بخواهد (و شايسته بداند) گمراه، و هر کس را بخواهد (و لايق بداند) هدايت مي‌کند! (به گروهي توفيق هدايت داده، و از گروهي سلب مي‌کند!) و يقينا شما از آنچه انجام مي‌داديد، بازپرسي خواهيد شد!
And if Allah please He would certainly make you a single nation, but He causes to err whom He pleases and guides whom He pleases; and most certainly you will be questioned as to what you did.
وَ لا تَتَّخِذُوا أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها وَ تَذُوقُوا السُّوءَ بِما صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ لَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ 94
سوگندهايتان را وسيله تقلب و خيانت در ميان خود قرار ندهيد، مبادا گامي بعد از ثابت‌گشتن (بر ايمان) متزلزل شود؛ و به خاطر بازداشتن (مردم) از راه خدا، آثار سوء آن را بچشيد! و براي شما، عذاب عظيمي خواهد بود!
And do not make your oaths a means of deceit between you, lest a foot should slip after its stability and you should taste evil because you turned away from Allah's way and grievous punishment be your (lot).
وَ لا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلاً إِنَّما عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ 95
و (هرگز) پيمان الهي را با بهاي کمي مبادله نکنيد (و هر بهايي در برابر آن ناچيز است!) آنچه نزد خداست، براي شما بهتر است اگر مي‌دانستيد.
And do not take a small price in exchange for Allah's covenant; surely what is with Allah is better for you, did you but know.
ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ وَ لَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُوا أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ 96
آنچه نزد شماست فاني مي‌شود؛ اما آنچه نزد خداست باقي است؛ و به کساني که صبر و استقامت پيشه کنند، مطابق بهترين اعمالي که انجام مي‌دادند پاداش خواهيم داد.
What is with you passes away and what is with Allah is enduring; and We will most certainly give to those who are patient their reward for the best of what they did.
مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ 97
هر کس کار شايسته‌اي انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالي که مؤمن است، او را به حياتي پاک زنده مي‌داريم؛ و پاداش آنها را به بهترين اعمالي که انجام مي‌دادند، خواهيم داد.
Whoever does good whether male or female and he is a believer, We will most certainly make him live a happy life, and We will most certainly give them their reward for the best of what they did.
فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ 98
هنگامي که قرآن مي‌خواني، از شر شيطان مطرود، به خدا پناه بر!
So when you recite the Quran, seek refuge with Allah from the accursed Shaitan,
إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ 99
چرا که او، بر کساني که ايمان دارند و بر پروردگارشان توکل مي‌کنند، تسلطي ندارد.
Surely he has no authority over those who believe and rely on their Lord.
إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ 100
تسلط او تنها بر کساني است که او را به سرپرستي خود برگزيده‌اند، و آنها که نسبت به او [= خدا] شرک مي‌ورزند (و فرمان شيطان را به جاي فرمان خدا، گردن مي‌نهند)
His authority is only over those who befriend him and those who associate others with Him.
وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ 101
و هنگامي که آيه‌اي را به آيه ديگر مبدل کنيم [= حکمي را نسخ نماييم‌] -و خدا بهتر مي‌داند چه حکمي را نازل کند- آنها مي‌گويند: «تو افترا مي‌بندي!» اما بيشترشان (حقيقت را) نمي‌دانند!
And when We change (one) communication for (another) communication, and Allah knows best what He reveals, they say: You are only a forger. Nay, most of them do not know.
قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هُدىً وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمِينَ 102
بگو، روح القدس آن را از جانب پروردگارت بحق نازل کرده، تا افراد باايمان را ثابت‌قدم گرداند؛ و هدايت و بشارتي است براي عموم مسلمانان!
Say: The Holy spirit has revealed it from your Lord with the truth, that it may establish those who believe and as a guidance and good news for those who submit.
وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ 103
ما مي‌دانيم که آنها مي‌گويند: «اين آيات را انساني به او تعليم مي‌دهد!» در حالي که زبان کسي که اينها را به او نسبت مي‌دهند عجمي است؛ ولي اين (قرآن)، زبان عربي آشکار است!
And certainly We know that they say: Only a mortal teaches him. The tongue of him whom they reproach is barbarous, and this is clear Arabic tongue.
إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ لا يَهْدِيهِمُ اللَّهُ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ 104
به يقين، کساني که به آيات الهي ايمان نمي‌آورند، خدا آنها را هدايت نمي‌کند؛ و براي آنان عذاب دردناکي است.
(As for) those who do not believe in Allah's communications, surely Allah will not guide them, and they shall have a painful punishment.
إِنَّما يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْكاذِبُونَ 105
تنها کساني دروغ مي‌بندند که به آيات خدا ايمان ندارند؛ (آري،) دروغگويان واقعي آنها هستند!
Only they forge the lie who do not believe in Allah's communications, and these are the liars.
مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ 106
کساني که بعد از ايمان کافر شوند -بجز آنها که تحت فشار واقع شده‌اند در حالي که قلبشان آرام و با ايمان است- آري، آنها که سينه خود را براي پذيرش کفر گشوده‌اند، غضب خدا بر آنهاست؛ و عذاب عظيمي در انتظارشان!
He who disbelieves in Allah after his having believed, not he who is compelled while his heart is at rest on account of faith, but he who opens (his) breast to disbelief-- on these is the wrath of Allah, and they shall have a grievous chastisement.
ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَياةَ الدُّنْيا عَلَى الْآخِرَةِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ 107
اين به خاطر آن است که زندگي دنيا (و پست را) بر آخرت ترجيح دادند؛ و خداوند افراد بي‌ايمان (لجوج) را هدايت نمي‌کند.
This is because they love this world's life more than the hereafter, and because Allah does not guide the unbelieving people.
أُولئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ سَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ 108
آنها کساني هستند که (بر اثر فزوني گناه،) خدا بر قلب و گوش و چشمانشان مهر نهاده؛ (به همين دليل نمي‌فهمند،) و غافلان واقعي همانها هستند!
These are they on whose hearts and their hearing and their eyes Allah has set a seal, and these are the heedless ones.
لا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْخاسِرُونَ 109
و ناچار آنها در آخرت زيانکارند.
No doubt that in the hereafter they will be the losers.
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هاجَرُوا مِنْ بَعْدِ ما فُتِنُوا ثُمَّ جاهَدُوا وَ صَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ 110
اما پروردگار تو نسبت به کساني که بعد از فريب‌خوردن، (به ايمان بازگشتند و) هجرت کردند؛ سپس جهاد کردند و در راه خدا استقامت نمودند؛ پروردگارت، بعد از انجام اين کارها، بخشنده و مهربان است (و آنها را مشمول رحمت خود مي‌سازد).
Yet surely your Lord, with respect to those who fly after they are persecuted, then they struggle hard and are patient, most surely your Lord after that is Forgiving, Merciful.
يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجادِلُ عَنْ نَفْسِها وَ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ 111
(به ياد آوريد) روزي را که هر کس (در فکر خويشتن است؛ و تنها) به دفاع از خود برمي‌خيزد؛ و نتيجه اعمال هر کسي، بي‌کم و کاست، به او داده مي‌شود؛ و به آنها ظلم نخواهد شد!
(Remember) the day when every soul shall come, pleading for itself and every soul shall be paid in full what it has done, and they shall not be dealt with unjustly.
وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيها رِزْقُها رَغَداً مِنْ كُلِّ مَكانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذاقَهَا اللَّهُ لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِما كانُوا يَصْنَعُونَ 112
خداوند (براي آنان که کفران نعمت مي‌کنند،) مثلي زده است: منطقه آبادي که امن و آرام و مطمئن بود؛ و همواره روزيش از هر جا مي‌رسيد؛ اما به نعمتهاي خدا ناسپاسي کردند؛ و خداوند به خاطر اعمالي که انجام مي‌دادند، لباس گرسنگي و ترس را بر اندامشان پوشانيد!
And Allah sets forth a parable: (Consider) a town safe and secure to which its means of subsistence come in abundance from every quarter; but it became ungrateful to Allah's favors, therefore Allah made it to taste the utmost degree of hunger and fear because of what they wrought.
وَ لَقَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذابُ وَ هُمْ ظالِمُونَ 113
پيامبري از خودشان به سراغ آنها آمد، او را تکذيب کردند؛ از اين رو عذاب الهي آنها را فراگرفت در حالي که ظالم بودند!
And certainly there came to them an Apostle from among them, but they rejected him, so the punishment overtook them while they were unjust.
فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً وَ اشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ 114
پس، از آنچه خدا روزيتان کرده است، حلال و پاکيزه بخوريد؛ و شکر نعمت خدا را بجا آوريد اگر او را مي‌پرستيد!
Therefore eat of what Allah has given you, lawful and good (things), and give thanks for Allah's favor if Him do you serve.
إِنَّما حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ 115
خداوند، تنها مردار، خون، گوشت خوک و آنچه را با نام غير خدا سر بريده‌اند، بر شما حرام کرده است؛ اما کساني که ناچار شوند، در حالي که تجاوز و تعدي از حد ننمايند، (خدا آنها را مي‌بخشد؛ چرا که) خدا بخشنده و مهربان است.
He has only forbidden you what dies of itself and blood and flesh of swine and that over which any other name than that of Allah has been invoked, but whoever is driven to necessity, not desiring nor exceeding the limit, then surely Allah is Forgiving, Merciful.
وَ لا تَقُولُوا لِما تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هذا حَلالٌ وَ هذا حَرامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لا يُفْلِحُونَ 116
به خاطر دروغي که بر زبانتان جاري مي‌شود (و چيزي را مجاز و چيزي را ممنوع مي‌کنيد،) نگوييد: «اين حلال است و آن حرام»، تا بر خدا افترا ببنديد به يقين کساني که به خدا دروغ مي‌بندند، رستگار نخواهند شد!
And, for what your tongues describe, do not utter the lie, (saying) This is lawful and this is unlawful, in order to forge a lie against Allah; surely those who forge the lie against Allah shall not prosper.
مَتاعٌ قَلِيلٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ 117
بهره کمي است (که در اين دنيا نصيبشان مي‌شود)؛ و عذاب دردناکي در انتظار آنان است!
A little enjoyment and they shall have a painful punishment.
وَ عَلَى الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا ما قَصَصْنا عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ 118
چيزهايي را که پيش از اين براي تو شرح داديم، بر يهود حرام کرديم؛ ما به آنها ستم نکرديم، اما آنها به خودشان ظلم و ستم مي‌کردند!
And for those who were Jews We prohibited what We have related to you already, and We did them no injustice, but they were unjust to themselves.
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ أَصْلَحُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ 119
اما پروردگارت نسبت به آنها که از روي جهالت، بدي کرده‌اند، سپس توبه کرده و در مقام جبران برآمده‌اند، پروردگارت بعد از آن آمرزنده و مهربان است.
Yet surely your Lord, with respect to those who do an evil in ignorance, then turn after that and make amends, most surely your Lord after that is Forgiving, Merciful.
إِنَّ إِبْراهِيمَ كانَ أُمَّةً قانِتاً لِلَّهِ حَنِيفاً وَ لَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ 120
ابراهيم (به تنهايي) امتي بود مطيع فرمان خدا؛ خالي از هر گونه انحراف؛ و از مشرکان نبود؛
Surely Ibrahim was an exemplar, obedient to Allah, upright, and he was not of the polytheists.
شاكِراً لِأَنْعُمِهِ اجْتَباهُ وَ هَداهُ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ 121
شکرگزار نعمتهاي پروردگار بود؛ خدا او را برگزيد؛ و به راهي راست هدايت نمود!
Grateful for His favors; He chose him and guided him on the right path.
وَ آتَيْناهُ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ 122
ما در دنيا به او (همت) نيکويي داديم؛ و در آخرت از نيکان است!
And We gave him good in this world, and in the next he will most surely be among the good.
ثُمَّ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ 123
سپس به تو وحي فرستاديم که از آيين ابراهيم -که ايماني خالص داشت و از مشرکان نبود- پيروي کن!
Then We revealed to you: Follow the faith of Ibrahim, the upright one, and he was not of the polytheists.
إِنَّما جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ 124
(تحريمهاي) روز شنبه (براي يهود) فقط بعنوان يک مجازات بود، که در آن هم اختلاف کردند؛ و پروردگارت روز قيامت، در آنچه اختلاف داشتند، ميان آنها داوري مي‌کند!
The Sabbath was ordained only for those who differed about it, and most surely your Lord will judge between them on the resurrection day concerning that about which they differed.
ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ 125
با حکمت و اندرز نيکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشي که نيکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسي بهتر مي‌داند چه کسي از راه او گمراه شده است؛ و او به هدايت‌يافتگان داناتر است.
Call to the way of your Lord with wisdom and goodly exhortation, and have disputations with them in the best manner; surely your Lord best knows those who go astray from His path, and He knows best those who follow the right way.
وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ 126
و هر گاه خواستيد مجازات کنيد، تنها بمقداري که به شما تعدي شده کيفر دهيد! و اگر شکيبايي کنيد، اين کار براي شکيبايان بهتر است.
And if you take your turn, then retaliate with the like of that with which you were afflicted; but if you are patient, it will certainly be best for those who are patient.
وَ اصْبِرْ وَ ما صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللَّهِ وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَ لا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ 127
صبر کن، و صبر تو فقط براي خدا و به توفيق خدا باشد! و بخاطر (کارهاي) آنها، اندوهگين و دلسرد مشو! و از توطئه‌هاي آنها، در تنگنا قرار مگير!
And be patient and your patience is not but by (the assistance of) Allah, and grieve not for them, and do not distress yourself at what they plan.
إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ الَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ 128
خداوند با کساني است که تقوا پيشه کرده‌اند، و کساني که نيکوکارند.
Surely Allah is with those who guard (against evil) and those who do good (to others).