بنام خداوند بخشنده و بخشایشگر
In the name of Allah, the Beneficent, the Merciful.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي الْآخِرَةِ وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ 1
حمد (و ستايش) مخصوص خداوندي است که تمام آنچه در آسمانها و زمين است از آن اوست؛ و (نيز) حمد (و سپاس) براي اوست در سراي آخرت؛ و او حکيم و آگاه است.
(All) praise is due to Allah, Whose is what is in the heavens and what is in the earth, and to Him is due (all) praise in the hereafter; and He is the Wise, the Aware.
يَعْلَمُ ما يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها وَ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها وَ هُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ 2
آنچه در زمين فرومي‌رود و آنچه را از آن برمي‌آيد مي‌داند، و (همچنين) آنچه از آسمان نازل مي‌شود و آنچه بر آن بالا مي‌رود؛ و او مهربان و آمرزنده است.
He knows that which goes down into the earth and that which comes out of it, and that which comes down from the heaven and that which goes up to it; and He is the Merciful, the Forgiving.
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لا تَأْتِينَا السَّاعَةُ قُلْ بَلى وَ رَبِّي لَتَأْتِيَنَّكُمْ عالِمِ الْغَيْبِ لا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقالُ ذَرَّةٍ فِي السَّماواتِ وَ لا فِي الْأَرْضِ وَ لا أَصْغَرُ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرُ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ 3
کافران گفتند: «قيامت هرگز به سراغ ما نخواهد آمد!» بگو: «آري به پروردگارم سوگند که به سراغ شما خواهد آمد، خداوندي که از غيب آگاه است و به اندازه سنگيني ذره‌اي در آسمانها و زمين از علم او دور نخواهد ماند، و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر، مگر اينکه در کتابي آشکار ثبت است!»
And those who disbelieve say: The hour shall not come upon us. Say: Yea! by my Lord, the Knower of the unseen, it shall certainly come upon you; not the weight of an atom becomes absent from Him, in the heavens or in the earth, and neither less than that nor greater, but (all) is in a clear book
لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ 4
تا کساني را که ايمان آورده و کارهاي شايسته انجام داده‌اند پاداش دهد؛ براي آنان مغفرت و روزي پرارزشي است!
That He may reward those who believe and do good; these it is for whom is forgiveness and an honorable sustenance.
وَ الَّذِينَ سَعَوْا فِي آياتِنا مُعاجِزِينَ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ 5
و کساني که سعي در (تکذيب) آيات ما داشتند و گمان کردند مي‌توانند از حوزه قدرت ما بگريزند، عذابي بد و دردناک خواهند داشت!
And (as for) those who strive hard in opposing Our communications, these it is for whom is a painful chastisement of an evil kind.
وَ يَرَى الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ الْحَقَّ وَ يَهْدِي إِلى صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ 6
کساني که به ايشان علم داده شده، آنچه را از سوي پروردگارت بر تو نازل شده حق مي دانند و به راه خداوند عزيز و حميد هدايت مي‌کند.
And those to whom the knowledge has been given see that which has been revealed to you from your Lord, that is the truth, and it guides into the path of the Mighty, the Praised.
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلى رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ 7
و کافران گفتند: «آيا مردي را به شما نشان دهيم که به شما خبر مي‌دهد هنگامي که (مرديد و) سخت از هم متلاشي شديد، (بار ديگر) آفرينش تازه‌اي خواهيد يافت؟!
And those who disbelieve say: Shall we point out to you a man who informs you that when you are scattered the utmost scattering you shall then be most surely (raised) in (to) a new creation?
أَفْتَرى عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي الْعَذابِ وَ الضَّلالِ الْبَعِيدِ 8
آيا او بر خدا دروغ بسته يا به نوعي جنون گرفتار است؟!» (چنين نيست)، بلکه کساني که به آخرت ايمان نمي‌آورند، در عذاب و گمراهي دوري هستند (و نشانه گمراهي آنها همين انکار شديد است).
He has forged a lie against Allah or there is madness in him. Nay! those who do not believe in the hereafter are in torment and in great error.
أَ فَلَمْ يَرَوْا إِلى ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنْ نَشَأْ نَخْسِفْ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ نُسْقِطْ عَلَيْهِمْ كِسَفاً مِنَ السَّماءِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِكُلِّ عَبْدٍ مُنِيبٍ 9
آيا به آنچه پيش رو و پشت سر آنان از آسمان و زمين قرار دارد نگاه نکردند (تا به قدرت خدا بر همه چيز واقف شوند)؟! اگر ما بخواهيم آنها را (با يک زمين‌لرزه) در زمين فرومي‌بريم، يا قطعه‌هايي از سنگهاي آسماني را بر آنها فرومي‌ريزيم؛ در اين نشانه‌اي است (بر قدرت خدا) براي هر بنده توبه‌کار!
Do they not then consider what is before them and what is behind them of the heaven and the earth? If We please We will make them disappear in the land or bring down upon them a portion from the heaven; most surely there is a sign in this for every servant turning (to Allah).
وَ لَقَدْ آتَيْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً يا جِبالُ أَوِّبِي مَعَهُ وَ الطَّيْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ 10
و ما به داوود از سوي خود فضيلتي بزرگ بخشيديم؛ (ما به کوه‌ها و پرندگان گفتيم:) اي کوه‌ها و اي پرندگان! با او هم‌آواز شويد و همراه او تسبيح خدا گوييد! و آهن را براي او نرم کرديم.
And certainly We gave to Dawood excellence from Us: O mountains! sing praises with him, and the birds; and We made the iron pliant to him,
أَنِ اعْمَلْ سابِغاتٍ وَ قَدِّرْ فِي السَّرْدِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّي بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ 11
(و به او گفتيم:) زره‌هاي کامل و فراخ بساز، و حلقه‌ها را به اندازه و متناسب کن! و عمل صالح بجا آوريد که من به آنچه انجام ميدهيد بينا هستم!
Saying: Make ample (coats of mail), and assign a time to the making of coats of mail and do good; surely I am Seeing what you do.
وَ لِسُلَيْمانَ الرِّيحَ غُدُوُّها شَهْرٌ وَ رَواحُها شَهْرٌ وَ أَسَلْنا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَ مِنَ الْجِنِّ مَنْ يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ مَنْ يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنا نُذِقْهُ مِنْ عَذابِ السَّعِيرِ 12
و براي سليمان باد را مسخر ساختيم که صبحگاهان مسير يک ماه را مي‌پيمود و عصرگاهان مسير يک ماه را؛ و چشمه مس (مذاب) را براي او روان ساختيم؛ و گروهي از جن پيش روي او به اذن پروردگارش کار مي‌کردند؛ و هر کدام از آنها که از فرمان ما سرپيچي مي‌کرد، او را عذاب آتش سوزان مي‌چشانيم!
And (We made) the wind (subservient) to Sulaiman, which made a month's journey in the morning and a month's journey in the evening, and We made a fountain of molten copper to flow out for him, and of the jinn there were those who worked before him by the command of his Lord; and whoever turned aside from Our command from among them, We made him taste of the punishment of burning.
يَعْمَلُونَ لَهُ ما يَشاءُ مِنْ مَحارِيبَ وَ تَماثِيلَ وَ جِفانٍ كَالْجَوابِ وَ قُدُورٍ راسِياتٍ اعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُكْراً وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُورُ 13
آنها هر چه سليمان مي‌خواست برايش درست مي‌کردند: معبدها، تمثالها، ظروف بزرگ غذا همانند حوضها، و ديگهاي ثابت (که از بزرگي قابل حمل و نقل نبود؛ و به آنان گفتيم:) اي آل داوود! شکر (اين همه نعمت را) بجا آوريد؛ ولي عده کمي از بندگان من شکرگزارند!
They made for him what he pleased of fortresses and images, and bowls (large) as watering-troughs and cooking-pots that will not move from their place; give thanks, O family of Dawood! and very few of My servants are grateful.
فَلَمَّا قَضَيْنا عَلَيْهِ الْمَوْتَ ما دَلَّهُمْ عَلى مَوْتِهِ إِلاَّ دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْكُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ ما لَبِثُوا فِي الْعَذابِ الْمُهِينِ 14
(با اين همه جلال و شکوه سليمان) هنگامي که مرگ را بر او مقرر داشتيم، کسي آنها را از مرگ وي آگاه نساخت مگر جنبنده زمين [= موريانه‌] که عصاي او را مي‌خورد (تا شکست و پيکر سليمان فرو افتاد)؛ هنگامي که بر زمين افتاد جنيان فهميدند که اگر از غيب آگاه بودند در عذاب خوارکننده باقي نمي‌ماندند!
But when We decreed death for him, naught showed them his death but a creature of the earth that ate away his staff; and when it fell down, the jinn came to know plainly that if they had known the unseen, they would not have tarried in abasing torment.
لَقَدْ كانَ لِسَبَإٍ فِي مَسْكَنِهِمْ آيَةٌ جَنَّتانِ عَنْ يَمِينٍ وَ شِمالٍ كُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّكُمْ وَ اشْكُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَ رَبٌّ غَفُورٌ 15
براي قوم «سبا» در محل سکونتشان نشانه‌اي (از قدرت الهي) بود: دو باغ (بزرگ و گسترده) از راست و چپ (رودخانه عظيم با ميوه‌هاي فراوان؛ و به آنها گفتيم:) از روزي پروردگارتان بخوريد و شکر او را بجا آوريد؛ شهري است پاک و پاکيزه، و پروردگاري آمرزنده (و مهربان)!
Certainly there was a sign for Saba in their abode; two gardens on the right and the left; eat of the sustenance of your Lord and give thanks to Him: a good land and a Forgiving Lord!
فَأَعْرَضُوا فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ سَيْلَ الْعَرِمِ وَ بَدَّلْناهُمْ بِجَنَّتَيْهِمْ جَنَّتَيْنِ ذَواتَيْ أُكُلٍ خَمْطٍ وَ أَثْلٍ وَ شَيْ‏ءٍ مِنْ سِدْرٍ قَلِيلٍ 16
اما آنها (از خدا) روي‌گردان شدند، و ما سيل ويرانگر را بر آنان فرستاديم، و دو باغ (پربرکت)شان را به دو باغ (بي‌ارزش) با ميوه‌هاي تلخ و درختان شوره گز و اندکي درخت سدر مبدل ساختيم!
But they turned aside, so We sent upon them a torrent of which the rush could not be withstood, and in place of their two gardens We gave to them two gardens yielding bitter fruit and (growing) tamarisk and a few lote-trees.
ذلِكَ جَزَيْناهُمْ بِما كَفَرُوا وَ هَلْ نُجازِي إِلاَّ الْكَفُورَ 17
اين کيفر را بخاطر کفرانشان به آنها داديم؛ و آيا جز کفران کننده را کيفر مي‌دهيم؟!
This We requited them with because they disbelieved; and We do not punish any but the ungrateful.
وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بارَكْنا فِيها قُرىً ظاهِرَةً وَ قَدَّرْنا فِيهَا السَّيْرَ سِيرُوا فِيها لَيالِيَ وَ أَيَّاماً آمِنِينَ 18
و ميان آنها و شهرهايي که برکت داده بوديم، آباديهاي آشکاري قرار داديم؛ و سفر در ميان آنها را بطور متناسب (با فاصله نزديک) مقرر داشتيم؛ (و به آنان گفتيم:) شبها و روزها در اين آباديها با ايمني (کامل) سفر کنيد!
And We made between them and the towns which We had blessed (other) towns to be easily seen, and We apportioned the journey therein: Travel through them nights and days, secure.
فَقالُوا رَبَّنا باعِدْ بَيْنَ أَسْفارِنا وَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَجَعَلْناهُمْ أَحادِيثَ وَ مَزَّقْناهُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ 19
ولي (اين ناسپاس مردم) گفتند: «پروردگارا! ميان سفرهاي ما دوري بيفکن» (تا بينوايان نتوانند دوش به دوش اغنيا سفر کنند! و به اين طريق) آنها به خويشتن ستم کردند! و ما آنان را داستانهايي (براي عبرت ديگران) قرار داديم و جمعيتشان را متلاشي ساختيم؛ در اين ماجرا، نشانه‌هاي عبرتي براي هر صابر شکرگزار است.
And they said: O our Lord! make spaces to be longer between our journeys; and they were unjust to themselves so We made them stories and scattered them with an utter scattering; most surely there are signs in this for every patient, grateful one
وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلاَّ فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ 20
(آري) بيقين، ابليس گمان خود را درباره آنها محقق يافت که همگي از او پيروي کردند جز گروه اندکي از مؤمنان!
And certainly the Shaitan found true his conjecture concerning them, so they follow him, except a party of the believers.
وَ ما كانَ لَهُ عَلَيْهِمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَنْ يُؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْها فِي شَكٍّ وَ رَبُّكَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ حَفِيظٌ 21
او سلطه بر آنان نداشت جز براي اينکه مؤمنان به آخرت را از آنها که در شک هستند باز شناسيم؛ و پروردگار تو، نگاهبان همه چيز است!
And he has no authority over them, but that We may distinguish him who believes in the hereafter from him who is in doubt concerning it; and your Lord is the Preserver of all things
قُلِ ادْعُوا الَّذِينَ زَعَمْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ لا يَمْلِكُونَ مِثْقالَ ذَرَّةٍ فِي السَّماواتِ وَ لا فِي الْأَرْضِ وَ ما لَهُمْ فِيهِما مِنْ شِرْكٍ وَ ما لَهُ مِنْهُمْ مِنْ ظَهِيرٍ 22
بگو: «کساني را که غير از خدا (معبود خود) مي‌پنداريد بخوانيد! (آنها هرگز گرهي از کار شما نمي‌گشايند، چرا که) آنها به اندازه ذره‌اي در آسمانها و زمين مالک نيستند، و نه در (خلقت و مالکيت) آنها شريکند، و نه ياور او (در آفرينش) بودند.
Say: Call upon those whom you assert besides Allah; they do not control the weight of an atom in the heavens or in the earth nor have they any partnership in either, nor has He among them any one to back (Him) up.
وَ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَةُ عِنْدَهُ إِلاَّ لِمَنْ أَذِنَ لَهُ حَتَّى إِذا فُزِّعَ عَنْ قُلُوبِهِمْ قالُوا ما ذا قالَ رَبُّكُمْ قالُوا الْحَقَّ وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ 23
هيچ شفاعتي نزد او، جز براي کساني که اذن داده، سودي ندارد! (در آن روز همه در اضطرابند) تا زماني که اضطراب از دلهاي آنان زايل گردد (و فرمان از ناحيه او صادر شود؛ در اين هنگام مجرمان به شفيعان) مي‌گويند: «پروردگارتان چه دستوري داده؟» مي‌گويند: «حق را (بيان کرد و اجازه شفاعت درباره مستحقان داد)؛ و اوست بلندمقام و بزرگ‌مرتبه!»
And intercession will not avail aught with Him save of him whom He permits. Until when fear shall be removed from their hearts, They shall say: What is it that your Lord said? They shall say: The truth. And He is the Most High, the Great.
قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ قُلِ اللَّهُ وَ إِنَّا أَوْ إِيَّاكُمْ لَعَلى هُدىً أَوْ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ 24
بگو: «چه کسي شما را از آسمانها و زمين روزي مي‌دهد؟» بگو: «الله! و ما يا شما بر (طريق) هدايت يا در ضلالت آشکاري هستيم!»
Say: Who gives you the sustenance from the heavens and the earth? Say: Allah. And most surely we or you are on a right way or in manifest error
قُلْ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا أَجْرَمْنا وَ لا نُسْئَلُ عَمَّا تَعْمَلُونَ 25
بگو: «شما از گناهي که ما کرده‌ايم سؤال نخواهيد شد، (همان گونه که) ما در برابر اعمال شما مسؤول نيستيم!»
Say: You will not be questioned as to what we are guilty of, nor shall we be questioned as to what you do.
قُلْ يَجْمَعُ بَيْنَنا رَبُّنا ثُمَّ يَفْتَحُ بَيْنَنا بِالْحَقِّ وَ هُوَ الْفَتَّاحُ الْعَلِيمُ 26
بگو: «پروردگار ما همه ما را جمع مي‌کند، سپس در ميان ما بحق داوري مي‌نمايد (و صفوف مجرمان را از نيکوکاران جدا مي‌سازد)، و اوست داور (و جداکننده) آگاه!»
Say: Our Lord will gather us together, then will He judge between us with the truth; and He is the greatest Judge, the All-knowing.
قُلْ أَرُونِيَ الَّذِينَ أَلْحَقْتُمْ بِهِ شُرَكاءَ كَلاَّ بَلْ هُوَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ 27
بگو: «کساني را که بعنوان شريک به او ملحق ساخته‌ايد به من نشان دهيد! هرگز چنين نيست! (او شريک و شبيهي ندارد)، بلکه او خداوند عزيز و حکيم است!
Say: Show me those whom you have joined with Him as associates; by no means (can you do it). Nay! He is Allah, the Mighty, the Wise.
وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ 28
و ما تو را جز براي همه مردم نفرستاديم تا (آنها را به پاداشهاي الهي) بشارت دهي و (از عذاب او) بترساني؛ ولي بيشتر مردم نمي‌دانند!
And We have not sent you but to all the men as a bearer of good news and as a warner, but most men do not know.
وَ يَقُولُونَ مَتى هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ 29
مي‌گويند: «اگر راست مي‌گوييد، اين وعده (رستاخيز) کي خواهد بود؟!»
And they say: When will this promise be (fulfilled) if you are truthful?
قُلْ لَكُمْ مِيعادُ يَوْمٍ لا تَسْتَأْخِرُونَ عَنْهُ ساعَةً وَ لا تَسْتَقْدِمُونَ 30
بگو: «وعده شما روزي خواهد بود که نه ساعتي از آن تأخير مي‌کنيد و نه (بر آن) پيشي خواهيد گرفت!»
Say: You have the appointment of a day from which you cannot hold back any while, nor can you bring it on.
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ نُؤْمِنَ بِهذَا الْقُرْآنِ وَ لا بِالَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ لَوْ تَرى إِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ يَرْجِعُ بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ الْقَوْلَ يَقُولُ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا لَوْ لا أَنْتُمْ لَكُنَّا مُؤْمِنِينَ 31
کافران گفتند: «ما هرگز به اين قرآن و کتابهاي ديگري که پيش از آن بوده ايمان نخواهيم آورد!» اگر ببيني هنگامي که اين ستمگران در پيشگاه پروردگارشان (براي حساب و جزا) نگه داشته شده‌اند در حالي که هر کدام گناه خود را به گردن ديگري مي‌اندازد (از وضع آنها تعجب مي‌کني)! مستضعفان به مستکبران مي‌گويند: «اگر شما نبوديد ما مؤمن بوديم!»
And those who disbelieve say: By no means will we believe in this Quran, nor in that which is before it; and could you see when the unjust shall be made to stand before their Lord, bandying words one with another! Those who were reckoned weak shall say to those who were proud: Had it not been for you we would certainly have been believers.
قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا أَ نَحْنُ صَدَدْناكُمْ عَنِ الْهُدى بَعْدَ إِذْ جاءَكُمْ بَلْ كُنْتُمْ مُجْرِمِينَ 32
(اما) مستکبران به مستضعفان پاسخ مي‌دهند: «آيا ما شما را از هدايت بازداشتيم بعد از آنکه به سراغ شما آمد (و آن را بخوبي دريافتيد)؟! بلکه شما خود مجرم بوديد!»
Those who were proud shall say to those who were deemed weak: Did we turn you away from the guidance after it had come to you? Nay, you (yourselves) were guilty
وَ قالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ إِذْ تَأْمُرُونَنا أَنْ نَكْفُرَ بِاللَّهِ وَ نَجْعَلَ لَهُ أَنْداداً وَ أَسَرُّوا النَّدامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ وَ جَعَلْنَا الْأَغْلالَ فِي أَعْناقِ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ يُجْزَوْنَ إِلاَّ ما كانُوا يَعْمَلُونَ 33
و مستضعفان به مستکبران مي‌گويند: «وسوسه‌هاي فريبکارانه شما در شب و روز (مايه گمراهي ما شد)، هنگامي که به ما دستور مي‌داديد که به خداوند کافر شويم و همتاياني براي او قرار دهيم!» و آنان هنگامي که عذاب (الهي) را مي‌بينند پشيماني خود را پنهان مي‌کنند (تا بيشتر رسوا نشوند)! و ما غل و زنجيرها در گردن کافران مي نهيم؛ آيا جز آنچه عمل مي‌کردند به آنها جزا داده مي‌شود؟!
And those who were deemed weak shall say to those who were proud. Nay, (it was) planning by night and day when you told us to disbelieve in Allah and to set up likes with Him. And they shall conceal regret when they shall see the punishment; and We will put shackles on the necks of those who disbelieved; they shall not be requited but what they did.
وَ ما أَرْسَلْنا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلاَّ قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ 34
و ما در هيچ شهر و دياري پيامبري بيم‌دهنده نفرستاديم مگر اينکه مترفين آنها (که مست ناز و نعمت بودند) گفتند: «ما به آنچه فرستاده شده‌ايد کافريم!»
And We never sent a warner to a town but those who led lives in ease in it said: We are surely disbelievers in what you are sent with.
وَ قالُوا نَحْنُ أَكْثَرُ أَمْوالاً وَ أَوْلاداً وَ ما نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ 35
و گفتند: «اموال و اولاد ما (از همه) بيشتر است (و اين نشانه علاقه خدا به ماست!)؛ و ما هرگز مجازات نخواهيم شد!»
And they say: We have more wealth and children, and we shall not be punished.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ 36
بگو: «پروردگار من روزي را براي هر کس بخواهد وسيع يا تنگ مي‌کند، (اين ربطي به قرب در درگاه او ندارد)؛ ولي بيشتر مردم نمي‌دانند!
Say: Surely my Lord amplifies the means of subsistence for whom He pleases and straitens (for whom He pleases), but most men do not know.
وَ ما أَمْوالُكُمْ وَ لا أَوْلادُكُمْ بِالَّتِي تُقَرِّبُكُمْ عِنْدَنا زُلْفى إِلاَّ مَنْ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَأُولئِكَ لَهُمْ جَزاءُ الضِّعْفِ بِما عَمِلُوا وَ هُمْ فِي الْغُرُفاتِ آمِنُونَ 37
اموال و فرزندانتان هرگز شما را نزد ما مقرب نمي‌سازد، جز کساني که ايمان بياورند و عمل صالحي انجام دهند که براي آنان پاداش مضاعف در برابر کارهايي است که انجام داده‌اند؛ و آنها در غرفه‌هاي (بهشتي) در (نهايت) امنيت خواهند بود!
And not your wealth nor your children, are the things which bring you near Us in station, but whoever believes and does good, these it is for whom is a double reward for what they do, and they shall be secure in the highest places.
وَ الَّذِينَ يَسْعَوْنَ فِي آياتِنا مُعاجِزِينَ أُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ 38
و کساني که براي انکار و ابطال آيات ما تلاش مي‌کنند و مي‌پندارند از چنگ قدرت ما فرار خواهند کرد، در عذاب (الهي) احضار مي‌شوند!
And (as for) those who strive in opposing Our communications, they shall be caused to be brought to the chastisement.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ يَقْدِرُ لَهُ وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ 39
بگو: «پروردگارم روزي را براي هر کس بخواهد وسعت مي‌بخشد، و براي هر کس بخواهد تنگ (و محدود) مي‌سازد؛ و هر چيزي را (در راه او) انفاق کنيد، عوض آن را مي‌دهد (و جاي آن را پر مي‌کند)؛ و او بهترين روزي‌دهندگان است!»
Say: Surely my Lord amplifies the means of subsistence for whom He pleases of His servants and straitens (them) for whom (He pleases), and whatever thing you spend, He exceeds it in reward, and He is the best of Sustainers.
وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ يَقُولُ لِلْمَلائِكَةِ أَ هؤُلاءِ إِيَّاكُمْ كانُوا يَعْبُدُونَ 40
(به خاطر بياور) روزي را که خداوند همه آنان را بر مي‌انگيزد، سپس به فرشتگان مي‌گويد: «آيا اينها شما را پرستش مي‌کردند؟!»
And on the day when He will gather them all together, then will He say to the angels: Did these worship you?
قالُوا سُبْحانَكَ أَنْتَ وَلِيُّنا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ كانُوا يَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَكْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ 41
آنها مي‌گويند: «منزهي (از اينکه همتايي داشته باشي)! تنها تو ولي مائي، نه آنها؛ (آنها ما را پرستش نمي‌کردند) بلکه جن را پرستش مي‌نمودند؛ و اکثرشان به آنها ايمان داشتند!»
They shall say: Glory be to Thee! Thou art our Guardian, not they; nay! they worshipped the jinn; most of them were believers in them.
فَالْيَوْمَ لا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ نَفْعاً وَ لا ضَرًّا وَ نَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ الَّتِي كُنْتُمْ بِها تُكَذِّبُونَ 42
(آري) امروز هيچ يک از شما نسبت به ديگري مالک سود و زياني نيست! و به ظالمان مي‌گوييم: «بچشيد عذاب آتشي را که تکذيب مي‌کرديد!»
So on that day one of you shall not control profit or harm for another, and We will say to those who were unjust: Taste the chastisement of the fire which you called a lie.
وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلاَّ رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ وَ قالُوا ما هذا إِلاَّ إِفْكٌ مُفْتَرىً وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ إِنْ هذا إِلاَّ سِحْرٌ مُبِينٌ 43
و هنگامي که آيات روشنگر ما بر آنان خوانده مي‌شود، مي‌گويند: «او فقط مردي است که مي‌خواهد شما را از آنچه پدرانتان مي‌پرستيدند بازدارد!» و مي‌گويند: «اين جز دروغ بزرگي که (به خدا) بسته شده چيز ديگري نيست!» و کافران هنگامي که حق به سراغشان آمد گفتند: «اين، جز افسوني آشکار نيست!»
And when Our clear communications are recited to them, they say: This is naught but a man who desires to turn you away from that which your fathers worshipped. And they say: This is naught but a lie that is forged. And those who disbelieve say of the truth when it comes to them: This is only clear enchantment.
وَ ما آتَيْناهُمْ مِنْ كُتُبٍ يَدْرُسُونَها وَ ما أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ قَبْلَكَ مِنْ نَذِيرٍ 44
ما (قبلا) چيزي از کتابهاي آسماني را به آنان نداده‌ايم که آن را بخوانند (و به اتکاي آن سخنان تو را تکذيب کنند)، و پيش از تو هيچ بيم‌دهنده [= پيامبري ] براي آنان نفرستاديم!
And We have not given them any books which they read, nor did We send to them before you a warner.
وَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما بَلَغُوا مِعْشارَ ما آتَيْناهُمْ فَكَذَّبُوا رُسُلِي فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ 45
کساني که پيش از آنان بودند (نيز آيات الهي را) تکذيب کردند، در حالي که اينها به يک دهم آنچه به آنان داديم نمي‌رسند! (آري) آنها رسولان مرا تکذيب کردند؛ پس ببين مجازات من (نسبت به آنها) چگونه بود!
And those before them rejected (the truth), and these have not yet attained a tenth of what We gave them, but they gave the lie to My apostles, then how was the manifestation of My disapproval?
قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى وَ فُرادى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذابٍ شَدِيدٍ 46
بگو: «شما را تنها به يک چيز اندرز مي‌دهم، و آن اينکه: دو نفر دو نفر يا يک نفر يک نفر براي خدا قيام کنيد، سپس بينديشيد اين دوست و همنشين شما [= محمد] هيچ گونه جنوني ندارد؛ او فقط بيم‌دهنده شما در برابر عذاب شديد (الهي) است!»
Say: I exhort you only to one thing, that rise up for Allah's sake in twos and singly, then ponder: there is no madness in your fellow-citizen; he is only a warner to you before a severe chastisement.
قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ شَهِيدٌ 47
بگو: «هر اجر و پاداشي از شما خواسته‌ام براي خود شماست؛ اجر من تنها بر خداوند است، و او بر همه چيز گواه است!»
Say: Whatever reward I have asked of you, that is only for yourselves; my reward is only with Allah, and He is a witness of all things.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ 48
بگو: «پروردگار من حق را (بر دل پيامبران خود) مي‌افکند، که او داناي غيبها (و اسرار نهان) است.»
Say: Surely my Lord utters the truth, the great Knower of the unseen.
قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ ما يُبْدِئُ الْباطِلُ وَ ما يُعِيدُ 49
بگو: «حق آمد! و باطل (کاري از آن ساخته نيست و) نمي‌تواند آغازگر چيزي باشد و نه تجديدکننده آن!»
Say: The truth has come, and the falsehood shall vanish and shall not come back.
قُلْ إِنْ ضَلَلْتُ فَإِنَّما أَضِلُّ عَلى نَفْسِي وَ إِنِ اهْتَدَيْتُ فَبِما يُوحِي إِلَيَّ رَبِّي إِنَّهُ سَمِيعٌ قَرِيبٌ 50
بگو: «اگر من گمراه شوم، از ناحيه خود گمراه مي‌شوم؛ و اگر هدايت يابم، به وسيله آنچه پروردگارم به من وحي مي‌کند هدايت مي‌يابم؛ او شنواي نزديک است !»
Say: If I err, I err only against my own soul, and if I follow a right direction, it is because of what my Lord reveals to me; surely He is Hearing, Nigh.
وَ لَوْ تَرى إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ وَ أُخِذُوا مِنْ مَكانٍ قَرِيبٍ 51
اگر ببيني هنگامي که فريادشان بلند مي‌شود اما نمي‌توانند (از عذاب الهي) بگريزند، و آنها را از جاي نزديکي (که حتي انتظارش را ندارند) مي‌گيرند (از درماندگي آنها تعجب خواهي کرد)!
And could you see when they shall become terrified, but (then) there shall be no escape and they shall be seized upon from a near place
وَ قالُوا آمَنَّا بِهِ وَ أَنَّى لَهُمُ التَّناوُشُ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ 52
و (در آن حال) مي‌گويند: «به حق ايمان آورديم!»، ولي چگونه مي‌توانند از فاصله دور به آن دسترسي پيدا کنند!
And they shall say: We believe in it. And how shall the attaining (of faith) be possible to them from a distant place?
وَ قَدْ كَفَرُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ وَ يَقْذِفُونَ بِالْغَيْبِ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ 53
آنها پيش از اين (که در نهايت آزادي بودند) به آن کافر شدند و دورا دور، و غائبانه (و بدون آگاهي). نسبت‌هاي ناروا مي‌دادند.
And they disbelieved in it before, and they utter conjectures with regard to the unseen from a distant place.
وَ حِيلَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ ما يَشْتَهُونَ كَما فُعِلَ بِأَشْياعِهِمْ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا فِي شَكٍّ مُرِيبٍ 54
(سرانجام) ميان آنها و خواسته‌هايشان جدايي افکنده شد، همان گونه که با پيروان (و هم‌مسلکان) آنها از قبل عمل شد، چرا که آنها در شک و ترديد بودند!
And a barrier shall be placed between them and that which they desire, as was done with the likes of them before: surely they are in a disquieting doubt.